Koronavirüs pandemisi tüm dünya piyasalarında süratli ve sert hareketler yaşanmasına neden oldu. Borsa endekslerinden döviz kurlarına, altından ve petrolden Bitcoin’e kadar çalkantı derinden hissedildi.
Aşı bulunduğuna ait son haberlerle birlikte pandemi süreci finansal piyasaları etkilemeyi sürdürüyor. Yatırımcıların, risk iştahının azaldığı periyotlarda inançlı varlık olarak sığındığı altında yaşanan çalkantı en fazla dikkat çekenlerden biri.
O denli ki bedelli metal Mart ortasında 1,471 dolar düzeyinden 2,063 dolara kadar tırmanmasının akabinde süratle 1,863 dolara geriledi. Ons altın 3 günde 200 dolardan fazla çekilmesinin akabinde bir ölçü alım geldi.
Grafikte ons altının 200 günlük hareketi görülüyor.
ABD ham petrol göstergesi WTI petrolün varili, talepteki çöküşün tesiriyle Nisan ayı ortasında tarihte birinci kere sıfırın altında eksi 40 dolara kadar indi.
Koronavirüs salgınının ekonomiyi durma noktasına getirmesi ile birlikte, piyasada çok fazla kullanılmamış petrol kalmıştı ve Amerikan güç şirketleri depoların kapasitelerinin dolması ile birlikte bunları koyacak yer bulamıyorlardı. Koyacak yer olmamasından ötürü, hiç kimse vadesi çok yaklaşmış petrol kontratlarını almak ya da bulundurmak istemiyordu.
Genellike altınla aykırı tarafta hareket eden dolar, pandemi sürecinin başlarında “güvenli liman” olarak görüldü. Doların kıymetli piyasa paraları karşısındaki pahasını ölçen Dolar Endeksi (DXY) Mart sonunda 102.81 ile Aralık 2016’dan bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Lakin sonrasında ABD’de olay artışlarının denetim altına alınamaması ve sürecin berbat yönetildiği istikametindeki yatırımcı algısı göstergede sert düşüşü tetikledi. DXY, Temmuz sonunda Mayıs 2018’den beri en düşük düzeyini gördü.
Grafikte DXY’nin beş yıllık seyri görülüyor.
ABD paylarında yaşanan hareket koronavirüs pandemisinden kaynaklı belirsizlik için iyi bir örnek. S&P 500 Endeksi, panik satışı tetiklenmeden çabucak evvel Şubat’ta 3,386 puanı görmüştü. Endeks kapanış fiyatlarına nazaran yaklaşık bir aya yüzde 34 civarı düşüş kaydetti.
Satışın akabinde, Fed üzere büyük merkez bankalarının mali genişleme ile piyasalara takviye taahhüdü ile hükümetlerin mali teşvikleri büyüme iyimserliğini artırdı. Böylelikle ABD paylarına gelen alımla birlikte endeks beş aydan kısa bir müddette yüzde 50’ye yakın yükseldi.
Pandemi periyodunda dikkat çeken bir öteki inançlı liman ABD Hazine tahvilleri. ABD 10 yıllıklarının faizi geçen yılın sonunda yüzde 2’ye yakındı. Bu yıl Şubat ortasında yüzde 1.6 düzeylerindeyken süratle gerileyerek yüzde 0.50’lere kadar çekildi.
Fed’in pandemi nedeniyle likiditeyi artırıcı tedbirler alması yatırımcıların tahvillere yönelmesinde tesirli oldu. Fonlama faizlerini yüzde sıfıra yaklaştıran Fed’in bilançosundaki varlıklar, Haziran’da 7 trilyon doların üzerine çıktı.
Bloomberg HT
