Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının neden olduğu ekonomik gerileme, daha kapsayıcı ve sürdürülebilir bir ekonomik dönüşüm ihtiyacını de beraberinde getirdi.
WEF’in “Yarının Pazarları: Yeni Bir İktisada Giden Yollar” başlığıyla yayımlanan yeni raporunda, toplumun ve etrafın muhtaçlıklarını karşılarken ekonomik büyümeyi sağlayabilecek bir ekonomik dönüşümün gereksinim olduğu vurgulandı.
– Yeni pazarlar gezegeni koruyacak, insanları güçlendirecek ve bilgiyi geliştirecek
AA muhabirinin rapordan derlediği bilgilere nazaran, teknolojik ve kurumsal inovasyonları beraberinde getirecek 20 yeni pazar ekonomileri dönüştürme potansiyeli taşıyor.
Kelam konusu ekonomik dönüşümü sağlayacak yeni pazarlar, “gezegeni koruma”, “insanları güçlendirme ve koruma” ile “bilgiyi geliştirmeyi” hedefleyen 3 başlık altında toplanıyor.
Elektrikli araçlar, sera gazı müsaadeleri, hidrojen, plastik geri dönüşümü, ağaçlandırma hizmetleri, su hakları ve kalitesi, geniş spektrumlu antiviraller, bakım, bilgi, dijital finansal hizmetler, eğitim teknolojisi ve marifet kazandırma hizmetleri, sürat yuvarı (hyperloop) tabanlı taşıma hizmetleri, yeni antibiyotikler, hassas tıp, maharet sermayesi, işsizlik sigortası, yapay zeka, genler ve DNA dizileri, uydu hizmetleri ve uzay uçuşları kelam konusu yeni pazarlar ortasında yer alıyor.
Ekonomiyi dönüştürecek pazarların devlet teşvikleri, özel yatırımlar ve kamu-özel iş birliğiyle desteklenebileceği belirtiliyor.
– Elektrikli araç altyapısı kilit yatırım alanlarından
Gezegeni müdafaaya yönelik pazarlar ortasında elektrikli araçlar, sera gazı müsaadesi, hidrojen, plastik geri dönüşümü, ağaçlandırma hizmetleri ile su hakları ve kalitesi alanları bulunuyor.
İklim değişikliği konusunda artan farkındalık hükümetleri ve tüketicileri elektrikli araçlara yöneltirken, bu araçların kullanımı için gerekli tamamlayıcı altyapının eksikliği kilit yatırım alanlarından biri olmaya devam ediyor.
Sera gazı izinlerinden oluşan ödenekler global iktisatta hala yerini bulamazken, hidrojenin, bilhassa ulaştırma, ısıtma ve güç üretiminde yaygın bir formda kullanılması da sağlanamıyor.
Plastik geri dönüşümünde ise plastik üretiminin başladığı 20. yüzyıldan bu yana 6,3 milyar metrik ton plastiğin yalnızca yüzde 9’unun geri dönüşüme kazandırıldığı iddia ediliyor. Plastik geri dönüşüm pazarı hudutlu kalmaya devam ederken, plastik geri dönüşüm pazarı için yeni tekniklere ve standartlara muhtaçlık olduğu vurgulanıyor.
Ağaçlandırma hizmeti sağlayıcılarının az sayıda olduğu ve sanayinin şimdi profesyonelleşmediği dikkati çekerken, su kaynaklarının idaresini sağlayacak bir sisteme muhtaçlık duyulduğu belirtiliyor.
– Hassas tıp ve ilaç pazarı potansiyel taşıyor
İnsanları güçlendirmeye ve muhafazaya yönelik yeni pazarlar da geniş spektrumlu antiviraller, bakım, bilgi, dijital finansal hizmetler, eğitim teknolojisi ve marifet kazandırma hizmetleri, sürat yuvarı (hyperloop) tabanlı taşıma hizmetleri, yeni antibiyotikler, hassas tıp, maharet sermayesi, işsizlik sigortası olarak sıralanıyor.
Bu pazarlar ortasında sıhhatle ilgili olan geniş spektrumlu antiviraller, yeni antibiyotikler ve hassas tıp üzere alanlar öne çıkıyor. Dünyada 300 milyon insanın az hastalıklardan etkilendiği varsayım edilirken, insan sıhhatini müdafaaya yönelik yapılacak ilaç çalışmalarının yeni bir pazar potansiyeli sunduğu vurgulanıyor.
İnsanları güçlendirmeye yönelik pazarlardan biri olan dijital finansal hizmetlerin ise yaygın bir halde kullanılmasının ekonomik büyümeye katkı sunacağı kaydediliyor. Dijital hizmetler pazarının, 2025 yılına kadar gelişmekte olan iktisatların GSYH’sini 3,7 trilyon dolar artırabileceği belirtiliyor.
Global ekonomiyi dönüştürmek, insanların yeni işler edinmesi ve yeni hünerler öğrenmesi ihtiyacı de beraberinde getiriyor. Bu kapsamda, eğitim teknolojisi ve maharet kazandırma hizmetleri de yeni bir pazar olarak öne çıkıyor.
Birinci olarak 2013’te Tesla ve SpaceX’teki bir araştırma grubu tarafından konsept notu olarak sunulan sürat yuvarı tabanlı taşıma teknolojileri ise yük ve yolcu nakliyatında seyahat müddetini kıymetli ölçüde azaltmayı vadediyor.
– Uzaya fırlatma hizmetleri stratejik kıymete sahip
Yapay zeka, genler ve DNA dizileri, uydu hizmetleri ile uzay uçuşları pazarları ise gelişen bilgi başlığı altında yer alıyor.
Bu kapsamda, yapay zeka teknolojisinin iktisat ve toplumdaki uygulamalarının, kıymetin yaratılmasının yanı sıra araştırma ve bilgi geliştirme kapasitesini de etkilemesi bekleniyor. Herkesin yapay zekaya erişimini sağlamanın bir yolunun, bu teknoloji için daha verimli ve kapsayıcı bir pazar oluşturmak olduğu kaydediliyor.
Uydu hizmetleri de insanların dünyada ve kainatta meydana gelen hadiselerle ilgili bilgilerini geliştirmede kilit rol oynuyor. Uydu hizmetlerine yönelik talep artarken, uydu sistemlerinin sağladığı hizmetler pozisyonlandırma, izleme ve bağlantı üzere alanlarda sonlu kalmaya devam ediyor.
Uzay araştırmaları ise insan bilgisini ilerletmek için büyük ehemmiyet taşıyor. NASA üzere birtakım kamuya ilişkin uzay ajansları, uzaya fırlatma hizmetleri için pazarın genişlemesini bekliyor. Uzaya fırlatma hizmetleri, özel dal araştırma hizmetlerinden uzay tabanlı güneş gücüne ve uzay madenciliğine kadar bir dizi alanla ilgili pazarın önünü açmak için stratejik ehemmiyete sahip bulunuyor.
AA
Bloomberg HT
