Dilara SARI
Sinemaların kapanması, toplumsal hayatın sıfırlanması üzere faktörlerin bilhassa mart ayı sonrası desteklediği izleme platformları, ekonomik ve toplumsal hayatta sınırlamaların hafiflemesi ile yavaşlama trendine girmiş olabilir.
3. çeyrek bilançosu ile hayal kırıklığı yaratan Netflix, pandemi devrindeki sert yükselişine son vermiş üzere duruyor. Birinci iki çeyrekte da 10 milyon üzeri yeni kullanıcı sayısına ulaşan Netflix, 3. çeyrekte yalnızca 2,2 milyon yeni üyeye ulaşabildi.
Büyümeyi destekleyen faktörlerin zayıflamasına ek olarak pazara her gün yeni bir oyuncunun girmesi de izleme platformlarında doygunluk riskini ortaya çıkıyor. ABD pazarında HBO Max, Hulu, Peacock üzere platformların sayısı her gün artarken, Amazon Prime üzere global oyuncular da hisse artırma telaşında. Pandemi mühletince temalı parklarda büyük kayıplara uğrayan ve Mulan gibisi büyük üretimlerini sinemalarda yayınlayamayan Disney, geçtiğimiz haftalarda sinema ve televizyon kısımlarını yine yapılandıracağını ve izleme platformlarını merkez alan bir yapılaşmaya gidileceğini açıkladı.
Büyüme potansiyeli global operasyonlara kayıyor
ABD pazarında ağırlaşan rekabet Netflix üzere büyük şirketleri global operasyonlara itiyor. Örneğin Netflix bilançosuna bakarsak ABD ve Kanada pazarı 3.çeyrekte %8,9 büyüme kaydetmişken, bu sayı gelişen ülke pazarlarında %31,4; Latin Amerika ülkelerinde %23,6, Asya-Pasifik ülkelerinde %62,1 olarak gerçekleşiyor.
JustWatch bilgilerine nazaran örneğin İspanya pazarında pandemi öncesi izleme platformları %265’lik bir büyüme gösterirken bu sayı Nisan ayında %614’e ulaştı. Kısıtlamaların hafiflemesine karşın %405 büyüme ile izleme platformları global pazarlarda hala pandemi öncesi düzeylerden daha süratli büyüme kaydedebiliyor.
Husus hakkında sorularımızı yanıtlayan JustWatch SEO Yöneticisi Leonard Brahm’a nazaran şimdi pazar doygunluğuna ulaşmak için hala alan var: “Her platform başarılı olacak diye bir durum yok, lakin televizonu baz alırsanız izleme platformları için hala yer var. Büyük ihtimalle önümüzdeki devirde 4-6 tane daha global büyük oyuncu ve 2-3 tane mahallî oyuncuyla tanışabiliriz. Üstelik yarış daha da ısınacak: Disney+ önümüzdeki ay Latin Amerika pazarına girmeye hazırlanıyor.”
Fakat Netflix’i tahtından indirmek düşünülenden güç olabilir. Justwatch’un geçtiğimiz aylarda gerçekleştirdiği bir araştırmaya nazaran 66 ülkenin 61’nde pazar başkanı Netflix. Netflix Almanya, Avusturya ve Hindistan’da tahtı Amazon Prime’a bırakırken, Türkiye’de liderliği BluTV alıyor. Netflix’in pazarda olmadığı Çin’de ise başkan pozisyonda iQiyi var.
ABD’de birçok yeni yüze karşın Netflix yarışı açık orta önde götürüyor. JustWatch bilgilerine nazaran Netflix ABD pazarının %32’sine sahipken, Amazon Prime şimdi %21 düzeylerinde. Amazon’u %13 ile Hulu, %10 ile Disney ve %6 ile HBO Max izliyor. Peacock başladığı devirden üç ay sonra Apple TV’yi geride bırakmışken, Hulu’ya olan ilgi de %30 artmış durumda.
Tek kısım 10 milyon dolar fatura çıkarıyor
Pandemi sonrası yeni olağan düşünüldüğünde dahi uzmanların izleme platformlarından beklentileri yüksek.
Bölümün 2020 sonunda 51 milyar dolarlık bir pazara ulaşacağı beklenirken, gelirlerde yıllık büyümenin %10 düzeylerine gerileyeceği ve bununla birlikte 2025 yılında 85 milyar üzeri bir pazar büyüklüğüne ulaşılacağı öngörülüyor.
Bu sebeple platformlar bilhassa “orijinal içerik” için harcadıkları bütçeyi artırıyor. Netflix’e bakıldığında içerik için 2017’de 10 milyar dolar harcama yapan şirket, 2020’de bu sayısı 17 milyar üzerine çıkardı. Netflix CEO’su David Wells’e nazaran şirket bir saatlik yepyeni içerik için 20 milyon dolar harcama yapmaya istekli. Şirket sayılarına nazaran Netflix özgün dizisi olan The Crown’un şirket için kısım başına faturası ortalama 10 milyon dolar civarı. Stranger Things’in bir kısmı ise Netflix için ortalama 8 milyon dolara mal oluyor. Tekrar özgün içerik ismi altında şirketin komedyen Dave Chapel’e 60 milyon dolar ödeme yaptığı belirtiliyor.
İçerik üretmenin yeni yollarını arayan şirketler için her deneyin başarılı olduğu söylenemez. Hollywood kalitesinde 5-10 dakikalık içerikler üretip yayınlama planları ile yola çıkan 1,75 milyar dolarlık Quibi, operasyonlarına son vereceğini açıkladı. Wall Street Journal haberine nazaran şirketin çalışanları işten çıkarılacak ve bugüne dek yapılan içerikler öbür firmalara satılacak.
Bloomberg HT