Deloitte tarafından gerçekleştirilen “Avrupa CFO Anketi Sonbahar 2020” yayımlandı. 12. Avrupa CFO Anketi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının şirketleri nasıl etkilediği, bu şartlarda CFO’ların geleceğe bakışı ve stratejileri üzere hususlara odaklanıyor. Deloitte’un 18 farklı ülkede yer alan firmaları tarafından toplanan bilgilerin bir ortaya getirilmesi ile oluşturulan bu çalışma, Türkiye’den 63, toplamda 1.758 CFO’nun görüşlerini içeriyor.
Tüm dünyanın etkilendiği koronavirüs salgını küçük büyük tüm şirketleri ekonomik açıdan epeyce güç durumda bıraktı. Buna karşın, Türkiye’de CFO’lar hazirandan bu yana yaşanan değişimleri göz önünde bulundurduklarında finansal gelecekleri ile ilgili daha iyimser bir tablo çizdiler. Araştırmaya Türkiye’den ve Avrupa’dan katılan CFO’ların çabucak hemen yarısı gelecek üç aya daha umutlu bakıyor. Bunun yanında gelecek bir yıl içerisinde Türkiye’deki CFO’ların yüzde 67’si şirket gelirlerinde, yüzde 55’i faaliyet karında artış yaşanacağı tarafında görüş bildiriyor.
Anketin sunduğu öbür bir gösterge olan şirketlerin risk iştahında ise Türkiye’den iştirak gösteren CFO’ların yüzde 43’ü, Avrupa’daki CFO’ların yüzde 37’si yatırımlarını azaltacağını kestirim ediyor.
Araştırma sonuçları toparlanma açısından ele alındığında Türkiye’deki CFO’ların, yüzde 17,2’si şu an gelir yaratma seviyelerinin kriz öncesi düzeyle tıpkı seviyede yahut üzerinde olduğunu, yüzde 13,8’inin 2020 sonuna kadar toparlanmayı beklediğini, yüzde 15,2’sinin ise 2021’in 2. çeyreğinin sonuna kadar gelir yaratma seviyelerinin kriz öncesi seviyeye döneceğini beklediğini gösteriyor. Bunun yanında yüzde 53,5 ile çoğunluğu 2021 yılı 2. çeyrek sonrası ve daha ilerisinde kriz öncesi düzeye dönüleceğini düşünenler oluşturuyor.
Sonuçlar kesim seviyesinde incelendiğinde ise CFO’ların iyileşme konusunda en olumsuz olduğu dallar inşaat ve profesyonel hizmetler olarak görülüyor. Dal iştirakçileri en erken 2021’in ikinci yarısında kriz öncesi düzeye dönmeyi bekliyor. Ankete nazaran perakende, finansal hizmetler ve endüstriyel eserler ve hizmetler dalları de yüklü olarak iyileşme için gözlerini 2021’in sonrasına dikmiş durumda bulunuyor.
Stratejiler evvel maliyet diyor
Türkiye’deki CFO’lar kur dalgalanmaları, ekonomik görünüm/büyüme, jeopolitik riskler ve iç/dış talebin azalması üzere riskleri göz önünde bulundurduklarında defansif bir strateji belirlemenin daha yararlı olacağını düşünüyor. Bu sebeple şirket stratejilerini belirlerken birinci sırada ekonomik tasalar nedeniyle maliyetlerin denetimi ve azaltılması geliyor.
Nakit akışının artırılması istikametinde alınacak aksiyonlar ikinci sırada yer alırken, faaliyet harcamalarının azaltılması bunu takip ediyor. Lakin dördüncü ve beşinci sıralarda CFO’ların daha yavuz stratejiler belirlemek ismine organik büyüme ve yeni pazarlarda büyümeyi seçtiği görülüyor.
Araştırmaya Avrupa’dan katılan CFO’lar için de ekonomik korkular sebebiyle maliyet azaltımı ve nakit akışının artırılması stratejilerin belirlenmesinde değerli rol oynarken, dijitalleşmenin de stratejilerinde kilit bir faktör olduğu ortaya çıkıyor.
Deloitte Türkiye Kontrol Hizmetleri Başkanı Ali Çiçekli, ankete ait yaptığı değerlendirmede, pandeminin tüm iş hayatını yine şekillendirdiği bu devirde, birtakım bölümlerin süratle toparlandığını, başkalarının daha uzun ve kısmen bilinmeyen bir rotada ilerleyeceğini belirtti.
Açıkçası pandeminin birinci devirlerine nazaran CFO’ların artık duruma daha iyimser yaklaştığını ve stratejilerini de birçok istikametten farklı durumlara kolay adapte olmak üzerine kurduklarını bildiren Çiçekli, “Kesin olan şu ki, önümüzdeki devirde CFO’ların değişimi kucaklaması, gayelerini tekrar değerlendirmesi ve geleceğe yatırım yapması gerekecek.” tabirlerini kullandı.
Bloomberg HT
