Aşan, Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından yaptırılan “Türkiye Hanehalkı Finansal Algı ve Tavır Araştırması” sonuçlarını çevrimiçi gerçekleştirilen basın toplantısında açıkladı.
Toplantıda konuşan Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Lideri Prof. Dr. Aşan, bilhassa finansal derinliğin sağlanması ve bankacılık dışı kısmın büyütülmesiyle ilgili Finans Ofisi olarak ağır çalışma içerisine girdiklerini belirtti.
Aşan, araştırmaya 15 bin kişinin katıldığını söz ederek, şunları kaydetti:
“Araştırmada ana maksadımız finansal piyasaların derinleştirilmesi ve bankacılık dışı kısmın büyütülmesi konusunda alacağımız yahut alınması gereken kararlar ne ise ona bir baz oluşturmak. Bu alanda yalnızca bizim gayretlerimizin değil, akademik uğraşların da pahalı olduğunu düşünüyoruz. Bu akademik eforlara bir kaynak oluşturmayı da amaçlıyoruz. Bugünden itibaren araştırma sonuçlarını raporlar halinde web sitemizde yayınlayacağız. Önümüzdeki devirde de iddia ediyorum ki 1,5 milyonun üzerinde bir veriyi içeren bütün mikro datamızı araştırmacılara müracaat halinde kullanmak üzere açacağız.”
Araştırmada sahiden farklı ve sürpriz sonuçlar elde ettiklerini anlatan Aşan, “Türkiye’de genel olarak finansal davranışlarla ilgili hepimizin ufak tefek yaptığı müşahedelerle ortak çıkarttığımız sonuçlar oluyor, bunlar beklediğimiz üzere geldi.” dedi.
Aşan, bankacılığın sistemi son derece domine ettiğini bu araştırmada görmüş olduklarına işaret ederek, “İnsanların elde ettikleri parayla ne yaptıklarına baktığınızda birinci adres büyük çoğunlukla bankalar oluyor. Bu bizim bir biçimde bankacılık dışındaki alternatifleri insanlara çok da ulaştıramadığımızı da gösteriyor. Bu tek başına kamunun yapabileceği bir süreç değil, kamu ile bankacılık dışı finansal dalın bir ortada daha uzun mühlet çabalamasını gerektiren bir bahis.” diye konuştu.
Prof. Dr. Göksel Aşan, finansal okuryazarlığın bıkmadan usanmadan tekrar edilebileceğini, olabildiğince yeni ve yaratıcı projeler geliştirilebileceğini ve bir formda birinci akla gelenin bankacılık dışındaki bölümlerin de olduğu bir ortam yaratmaya çalışacaklarını söyledi.
Tasarruf sahibi için birinci adres banka olduğunda, kaynak ve fon gereksinimi olanlar için birinci adresin bankalar olduğunu aktaran Aşan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Özellikle KOBİ’ler için bunu söylüyorum, kredi dışı ya da bankacılık dışı finans kanallarını geliştirememiş oluyoruz. Buna hem tasarruf tarafından hem de fonlara ulaşım konusundan yaklaşmamız lazım. Örneğin Borsa İstanbul’un şu anda olduğundan çok daha iyi bir yerde olmayı hak ettiğini düşünüyorum. Önümüzdeki devirde bunun için çok çabalayacağız. Borsa idaremiz de Sermaye Piyasası Şuramız da Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğimiz de ağır bir efor içerisinde. Biz de elimizden geldiğince bu efora dayanak olmaya çalışıyoruz. Mümkün olduğunca bu alanı hem büyütmeye hem de derinleştirmeye çalışacağız. Bir taraftan da muhakkak devirlerde artan azalan yabancı kaynak muhtaçlığı açısından da finansal piyasalardaki bu derinleşme ve genişlemenin daha sağlıklı yabancı kaynağı bulma açısından değerli olduğunu düşünüyoruz. Bu manada faiz bağımlılığımızı bir ölçü daha aşağıya çekeceğiz.”
Prof. Dr. Göksel Aşan, araştırmada iştirak finansının üzerinde de durduklarına dikkati çekerek, iştirak finansının Türkiye’de potansiyelinin çok altında performans gösterdiğini düşündüklerini, araştırmada iştirak finansının nasıl bir potansiyelinin olduğunu anlamayı amaçladıklarını söyledi.
Aşan, hem kamu hem de özel bölüm tarafında ortaya çıkarılabilecek bütün yeni finansal araçlarda en çok gözetilmesi gereken şeylerden birinin getirisinin tertipli olması olduğuna işaret etti.
Bloomberg HT
