Türkiye besin fiyatlarındaki artışı tartışırken Özel Bağlantı Vergisi’nin dün gece yüzde 10’a çıkarılması dikkat çekti. Özellik son 1 yılda pandemi şartları nedeniyle vatandaşın internet ve bağlantı harcamaları yükseldiği bir ortamda bu vergi artışı reaksiyon çekti. Yıl başında enflasyonla çabaya dayanak olmak ismine tütün eserlerinde vergide indirim taraflı bir ayarlama yapılmıştı. Merkez Bankası son enflasyon raporunda bu düzenlemenin müspet katkısına işaret etmişti. Artık ÖİV’nin yüzde 7.5’ten yüzde 10’a yükseltilmesiyle gözler bu artışın fiyatlara nasıl yansıyacağına da çevrildi. Özel Bağlantı Vergisi’ne yapılan bu artış 100 TL’lik bir faturada evvelki devirde KDV ve ÖİV toplam bedeli olan 20,32 TL’yi 21,88 TL’ye çıkaracak. Yani bu artış 100 TL’lik faturada 1.56 TL artırım olarak vatandaşın irtibat maliyetini artıracak. Türkiye’de ortalama fatura meblağı 60 TL olduğu düşünüldüğünde de her vatandaşın cebinden ayda 1 TL daha fazla çıkacak. Fakat 100’de 1.56 puan vatandaşın enflasyonu artmış olacak. Öbür yandan da bu kararla devlet 1 yılda 1.5 milyar lira ek vergi geliri elde etmiş olacak.
DAL AKTÖRLERİ NE YAPACAK?
Artık gözler telekom dalında faaliyet gösteren şirketlere de çevrildi. Alkollü içecekler kesimindeki vergi artışlarının bir kısmını ilgili dal aktörleri fiyatlarına direkt yansıtmamıştı. Korona virüsü ile gayret ortamında vatandaşın vazgeçilmezi olan internette bilhassa telekom dalının aktörlerinin faturalara yansıyacak ortalama 1 TL’lik artışı direkt yapıp yapmayacağı merakla bekleniyor.
Özel kesimin vergi artışını nasıl yansıtacağı bilinmiyor lakin şubat ayında güncellenmesi beklenen TÜİK enflasyon sepetinde bugün haberleşme harcamalarının katkısı yüzde 4. Yani bu vergi artışı direkt fiyatlara yansıtıldığında 100’de 1.56 puanlık artış yaşanacağına nazaran TÜİK’in yıllık enflasyonuna 0.063 puanlık ek artış getirecek.
İŞTE VERGİ ARTIŞININ AYRINTILARI
Özel bağlantı vergisi oranlarının artırılmasına ait Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Bugünden geçerli olmak üzere yürürlüğe giren karar uyarınca, özel bağlantı vergisi yüzde 7.5’ten yüzde 10’a çıkartıldı. Vergi artışından etkilenen hizmetler şöyle:
– Ön ödemeliler dahil her türlü taşınabilir elektronik haberleşme kapsamındaki tesis, evre, nakil ve haberleşme (konuşma) hizmetleri.
– Radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ait hizmetler.
– Kablolu, kablosuz ve taşınabilir internet servis sağlayıcılığı hizmeti.
– Öteki elektronik haberleşme hizmetleri.
2018 YILINDA EŞİTLENMİŞTİ
Zelzelenin yaralarını sarmak hedefiyle getirilen ve daha sonra kalıcı hale gelen özel irtibat vergisi, 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe giren kanunla tüm hizmetlerde yüzde 7.5 oranında eşitlenmişti. Daha evvel telefon tesis, zaman, nakil ve konuşma hizmetlerinden yüzde 25, kablolu radyo televizyon ile öteki elektronik haberleşme hizmetlerinden yüzde 15, internet hizmetlerinden de yüzde 5 oranında vergi alınıyordu. Whatsapp başta olmak üzere kimi uygulamalar üzerinden telefon konuşmalarının yaygınlaşması üzerine internetten alınan vergi yüzde 7.5’e yükseltilmişti.
Yeni artırımla birlikte tüm haberleşme hizmetlerinden alınan özel irtibat vergisi yüzde 10’a çıkartıldı. Vergi artışı, şubat ayındaki telefon faturalarına yansıyacak.
1.5 MİLYAR LİRA EK VERGİ
2021 yılı bütçesi TBMM’ye sunulurken, 2020 yılında özel bağlantı vergisi gelirlerinin 4 milyar 279 milyon lira olacağı iddiasıyla, 2021 yılında 4 milyar 703 milyon liralık gelir gayesi belirlendi. 2020 yılına nazaran özel irtibat vergisi gelirinde yüzde 9.9 oranında artış öngörüldü.
Lakin, yılın son çeyreğinde özel bağlantı vergisi gelirleri varsayımların üzerinde gerçekleşti ve yılı 4 milyar 488 milyar lira gelirle kapattı.
Yüzde 7.5 özel irtibat vergisi oranına nazaran 2021 yılı için belirlenen vergi gelirlerinin yüzde 33 oranında artmasıyla en az 1.5 milyar liralık ek vergi geliri elde edilmesi bekleniyor.
2021 bütçe kanununda özel irtibat vergisi gelirlerinin 2022’de 5.1 milyar, 2023’te de 5.4 milyar lira olması öngörüldü.
Yapılan artışla 2021 yılındaki vergi geliri 2023 yılı maksadını de aşacak.
ENFLASYONA TESİRİ NE OLACAK?
Haberleşme hizmetlerinin enflasyon sepetindeki tartısı yüzde 3.80 üzere yüksek bir oranda bulunuyor. Sıhhat harcamalarının enflasyon sepetindeki yükünün yüzde 2.80, eğitim harcamalarının yüzde 2.58 olduğu dikkate alınırsa, haberleşme hizmetlerindeki vergi artışının enflasyona tesirinin yüksek olacağı görülüyor.
2020 yılındaki yüzde 14.60 oranındaki enflasyonda haberleşme hizmetlerinin hissesi 0.22 puanda kalmıştı.
Habertürk
Bloomberg HT
