EROL OYTUN ERCAN
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın mecburî karşılıklarda her vadede 200 baz puan artışa gitmesi piyasaları ikiye böldü. Goldman Sachs ve MUFG üzere kurumlar, bu adımın merkez bankasının olağan bir faiz artışı ile sıkılaştırmaya gidemediği için atıldığı biçiminde yorumlanabileceğini belirtirken öbür görüşler ise bu kararın TCMB’nin yaptığı faiz artışının tesirini güçlendirmek emeliyle alındığını düşünüyor.
MUFG Gelişen Piyasalar Araştırma Müdürü Ehsan Khoman, “Aktarım düzeneğini daha verimli bir hale getirmek için alınan zarurî karşılık kararı daha sıkı bir para siyaseti için destekleyici.” dedi.
Alınan kararın piyasalar tarafından, TCMB’nin siyaset faizi aracılığıyla sıkılaştırma yapamadığı ve bundan ötürü rezervler aracılığıyla bir sıkılaşma yaptığı biçiminde algılanabileceğini de belirten Khoman, “Türk Lirası’nda çarşamba günü yaşanan düşüş bunun bir göstergesi.” dedi.
Ortalarında Murat Ünür’ün de yer aldığı Goldman Sachs International analistleriyse paylaştıkları bir notta, kimi piyasa iştirakçilerinin bu adımı merkez bankasının olağan bir faiz artışı ile sıkılaştırmaya gidemediği için attığı formunda yorumlayabileceğini belirttiler.
“Karar piyasalarda soru işareti yaratmış olabilir”
Rabobank Gelişen Piyasalar Stratejisti Piotr Matys, TCMB’nin Türk Lirası’nı desteklemek için tüm araçları kullanmaya hazır olduğunu belirterek, “ABD Hazine tahvillerindeki yükseliş ve Berat Albayrak’ın yine vazifeye döneceğine dair spekülasyonlarla artan TL oynaklığı, TCMB’yi TL’yi desteklemek için siyaset faizine ek olarak fazladan bir likidite sıkılaştırması yapmak zorunda bırakmış olabilir.” dedi.
Mecburî karşılık kararını Bloomberg HT Piyasa Çizgisi programında pahalandıran Econs Danışmanlık Kurucu Ortağı Ferhat Yükseltürk ise “Bu son açıklamalar ister istemez sanki erken faiz indirimine gidicez mi? Faiz artırmaktan fazla mecburî karşılıklarla, şu anda yan yollarla kurları denetim altında tutmak için bir aksiyon alınmaya mı çalışılıyor? Üzere soru işaretleri yaratmış olabilir piyasalarda.” dedi.
“Zorunlu değil sorunlu”
Oanda Kıdemli Piyasa Analisti Craig Erlam ise alınan mecburî karşılık kararının geleneksek sıkılaşma siyasetleriyle uyumlu olduğunu ve kararı geçmişteki siyasetlerle kıyaslamak için şimdi erken olabileceğini belirtti.
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski hazine ve maliye bakanı ile ilgili açıklamaları kaygı yaratabilir fakat şu an bir sonuca varmak için erken ve bunun gerçekleşeceğine dair bir ispat yok.” diyen Erlam, yüksek enflasyona karşı bu stil sıkılaşmaların daha fazla yaygınlaşması gerektiğini vurguladı.
Bürümcekçi Danışmanlık Kurucusu Haluk Bürümcekçi ise karar ile ilgili “zorunlu değil sorunlu” başlıklı bir not paylaştı.
Bürümcekçi paylaştığı notta, “Son PPK toplantısında faizi sabit bırakan TCMB’nin ekonomik aktivitenin güçlü seyrini yavaşlatma gayeli olarak makro ihtiyati sıkılaşmayı tercih etmesi, piyasa oyuncuları tarafından eski devirde olduğu üzere faiz silahını kullanmak yerine yan yolları tercih ediyor algılamasını güçlendirebilir.” dedi.
TCMB’nin kararı neleri değiştirdi?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, mecburî karşılıklarda her vadede 200 baz puan artışa gitti.
Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, yurtdışı banka mevduatları ve iştirak fonları hariç 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli mevduat/katılım fonları için mecburî karşılık oranı yüzde 3 olurken, 1 yıla kadar vadeliler için yüzde 4, vadesi 6 aya kadar olanlar için yüzde 6 oldu.
Yurtdışı bankaların dahil olduğu mevduat ve iştirak fonlarında ise zarurî karşılık oranları 1 yıla kadar yüzde 8 olurken, 3 yıla kadar vadelilerde yüzde 5,5 oldu. 3 yıldan uzun vadelilerde ise mecburî karşılık oranları yüzde 3 olarak değiştirildi.
Bloomberg HT
