HANDE BERKTAN
21. yüzyılda teknolojik gelişmeler sıhhat kesimini de dönüştürerek bugünün yükselen pahası biyoteknolojiyi ortaya çıkardı. Bitkisel ve kimyasal kaynaklı ilaç üretimi yerini süratle daha yüksek katma kıymetli biyoteknolojik ilaçlara bırakıyor.
Türkiye ithal ilaç pazarının yüzde 34’üne ulaşan biyoteknolojik ilaçlar yıllık 8,1 milyar TL cari açığa neden oluyor. Türk ilaç sanayisinin biyoteknoloji alanında bugüne kadar aldığı yatırım teşvik dokümanı meblağı ise 1,1 milyar dolara ulaştı.
Bloomberght’ye konuşan Abdi İbrahim İlaç İdare Heyeti Lideri Nezih Barut “Tamamen ithalata dayalı bir biyoteknolojik ilaç tedarik modeli ülkemiz için sürdürülebilir değil. Biyoteknolojik ilaçları ülkemizde üretmemiz, ithalatımızı azaltacağı üzere ihracatımızı da artıracak, cari açık üzerinde çift istikametli olumlu tesir yaratacaktır, bu alanda ruhsatlandırmaları devreye sokarak yıllık 8,1 milyar TL cari açığın azalmasına katkıda bulunabiliriz’’ dedi.
Dünyada kullanılan 10 ilaçtan 7’si biyoteknoloji kökenli
Biyoteknoloji, dünya için de hasebiyle Türkiye için de büyük kıymet taşıyor. Dünyada en çok kullanılan 10 ilaçtan 7’si biyoteknoloji kökenli. Dünyada adeta bir biyoteknoloji ihtilalinin yaşandığından kelam etmek hiç de abartı olmaz. Kanser, alzheimer, kalp hastalıkları, diyabet ve romatoid artridi de içeren 200 hastalığın tedavisi için geliştirilen yeni ilaçların büyük bir kısmı biyoteknolojik ilaçlardan oluşuyor
Biyoteknolojik ilaçlar, biyolojik sistem ve süreçler kullanarak üretilen eserleri tabir ediyor. Bir öteki deyişle, konvansiyonel ilaçlar kimyasal sentez eserleri iken biyoteknolojik ilaçlar canlı hücrelerden elde edilen biyolojik eserler. İlaç kesiminde birinci biyoteknolojik üretim 1928’de Alexander Fleming tarafından gerçekleştirilmiş sayılsa da temelinde 1980’lerin başında rekombinant DNA teknolojisi ile üretilen insan insülini ile gerçekleştirilen diyabet tedavisi bu segmentte milat olarak kabul ediliyor.
Biyoteknolojik ilaçlar dünya ilaç pazarının %30’una ulaştı
Barut’un verdiği sayılara nazaran biyoteknolojik ilaçların dünyadaki pazar hissesi yüzde 30’a, Türkiye’de ise yüzde 25’e dayanmış durumda. Dünya genelinde oranın 2025 yılında yüzde 35 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Önümüzdeki 5 yılda ülkemizde bu eserlerin pazar hissesinin dünyadaki artışa paralel biçimde bir artış göstererek yüzde 30 olacağını öngörüyoruz.” tabirlerini kullanan Barut “Ülkemizde pazarda bulunan biyoteknolojik eserlerin tamamına yakını ithal. Münasebetiyle biyoteknolojik ilaçlar cari açığı besleyen, dış ticaret istikrarını zorlayan bir yapıya sahip.Tamamen ithalata dayalı bir biyoteknolojik ilaç tedarik modeli ülkemiz için sürdürülebilir değil’’ ikazında bulundu.
Abdi İbrahim’den biyoteknolojik ilaç yatırımı
100 milyon dolarlık bir yatırımla Türkiye’nin en büyük biyoteknolojik ilaç üretim tesisi AbdiBio’yu hizmete açtıklarını söyleyen Barut “Tesiste, yılda 11 milyon flakon, 9 milyon şırınga, 22 milyon kartuş ve 1 milyon liyofilize üretim kapasitesiyle çalışıyoruz. Amacımız; güçlü ve geniş bir biyoteknolojik eser portföyü oluşturarak klasik kimyasal ilaçlarla tam olarak tedavi edilemeyen hastalıkların tedavisinde kullanılan biyoteknolojik ilaçları üretmek. Biyoteknolojide treni kaçırmamak için çok süratli bir biçimde gelişimin önündeki mahzurların kaldırılması gerekiyor. Firmalarımız, biyobenzer ilaçların hastalarımızın kullanımına sunulmasında hâlâ mevzuat ve bürokrasi pürüzüne takılıyor, ABD ve Avrupa Birliği’nden (AB) çeviri mevzuat üzerinden ruhsat almaya çalışıyorlar” dedi.
“Biyoteknolojik ilaç pazarında Güney Kore modeli benimsenmeli”
Biyoteknoloji alanında kendi sistemini kurarak muvaffakiyete ulaşan Güney Kore modeli ilaç sanayisinde örnek ülke olarak gösteriliyor. Mevzuya ait Nezih Barut “Güney Kore otoriteleri; kâfi kalite, klinik dışı ve Faz 1 klinik çalışmayla ispat elde edildiği durumlarda, gerek duyulmayan klinik çalışmaları istemedi. Bu sayede, bilimsel temele dayanan, eser güvenirliği konusunda taviz verilmemiş ve daha düşük maliyetli biyobenzerlerin, daha kısa vakitte geliştirmesine imkân tanınmış oldu. Vakit içinde gereğince eser çıkaran, kendi pazarı ve misal pazarlardan sermaye birikimi sağlayan Güney Koreli firmalar, iç pazardaki bu biyobenzerler ilaçları ABD ve AB’de ruhsatlandırdı. Hakikaten bugün Güney Kore; biyoteknolojik eserlerini ABD ve AB ülkelerine ihraç eden, bu alanda öncü ülkelerden biri haline geldi. Hindistan, Arjantin, Rusya da benzeri biçimde yol alarak biyoteknoloji alanında süratle ilerleyen ülkeler ortasında yerlerini aldılar’’ açıklamasını yaptı.
Bloomberg HT
