Petrol fiyatlarında üst taraflı seyir devam ederken, Brent petrol 57 doları, ABD ham petrolü ise 53,50 doları aştı. 2020 yılı Şubat ayındaki düzeylerine çıkan Brent’te; aşılanmanın başlaması, OPEC+ toplantısından çıkan kararlar ve stoklardaki erime tesirli oldu. Ayrıyeten zayıflayan dolar endeksindeki seyir de petrol fiyatlarını destekledi.
OPEC en son yayınladığı Aralık ayı bülteninde; Euro Bölgesi ve ABD tarafında ulaştırma için kullanılan petrol talebinde zayıf seyir görüldüğünü paylaştı. Ancak beklentilerden daha iyi talep gösteren Çin tarafının da iyileşmeye ekstra katkı sağladığını belirtti. Arz kısmında ise Suudi Arabistan’ın yılın başındaki toplantıda istekli olarak üretimi Şubat ve Mart aylarında günlük 1 milyon varil kısacağı haberi öne çıktı. 2021 yılına dair arz ve talep noktasındaki öngörüleri takip edilecek olan OPEC Ocak ayı raporu yarın yayınlanması bekleniyor
Son devirde koronavirüsün mutasyona uğramasıyla birlikte tekrardan seyahat kısıtlamaları artarken Memleketler arası Güç Ajansı 2021 petrol talebi büyümesine dair öngörüsünü aşağı istikametli revize etti. Kurum hudutların kapanması ve seyahat kısıtlamalarının, jet yakıtı ile kerosen tüketimini azaltacağını öngörüyor. Ayrıyeten 2021’de jet yakıtı ve kerosen talebinin günlük 720 bin varil artmasını beklese de, bu sayı pandemi öncesi düzeyinin hala 2,5 milyon varil günlük altında kalacak. Öteki yandan önümüzdeki devirde akaryakıt ve dizel tarafındaki talep öngörülerinde, talebin 2019 yılı düzeylerine büyük oranda ulaşması bekleniyor
ABD Güç Bakanlığı varsayımlarına göreyse, OPEC petrol üretimi günlük bazda ortalama 27.2 milyon varil olması bekleniyor. Bu sayı 2020 yılında 25.6 milyon idi. ABD ham petrol üretiminde ise 2021 yılında günlük 11.1 milyon varil azalma bekleniyor. Kurum petrol fiyat iddialarını üst istikametli revize ederken, ham petrol fiyatlarında varil başına 52.7 dolar olacağını öngörüyor.
Yatırım Finansman Menkul Kıymetler Strateji ve Yatırım Danışmanlığı Kısmı Direktörü Vahap Taştan’a nazaran, 2021’in petrol piyasasındaki ana gündemipandemi şartlarında talep cephesindeki değişmeler olacak. Taştan petrol fiyatlarındaki görünüme ait şu değerlendirmeleri yaptı: Aşılama başladı ama milletlerarası sıhhat kuruluşları aşılamanın tam manada sürü bağışıklığını kâfi seviyede artıramayacağı konusunda telaşlı. Yeniden de önden bir fiyatlama ile talep şartlarının iyileşeceği beklentisi hakim. Seyahat kısıtlamaları da gevşetilirse petrol türevlerine olan talebin de artacağı beklentisi fiyatları üst çekiyor.
OECD ülkelerinde petrol stokları Ağustos itibariyle düşüş eğilimine geçse de hala 2015–2019 ortalamasının yaklaşık 200 milyon varil üzerinde 3,14 milyar varil seviyesinde. OPEC, stoklardaki gerilemenin 2021 yılında devam edeceğini bekliyor. Başka bir konu ise ABD – İran ilgileri; Biden’ın Trump’a nazaran İran siyasetinde ölçülü yaklaşımı bekleniyor. Bu, dolaylı olarak İran’ın petrol pazarına ulaşımını kolaylaştırırsa günlük 1,98 milyon varillik İran üretimi 2018 düzeyleri olan 3.5 milyon varil / gün düzeyine kadar yükselebilir. Bunu fiyatlar açısından aşağı taraflı risk ögesi olarak kıymetlendirmek gerekiyor
ABD’de ise petrol üretimi yüzde 15 düşüşle 11 milyon varil / gün düzeyine geriledi. Burada hem petrol sanayisinin pandemi nedeniyle iş kaybı hem de düşen fiyatların yarattığı verimsiz kuyu kapatmaları var. Artık bu fotoğraf bilakis dönerse ABD’den de 2 milyon varil / gün kadar ek üretim gelebilir. Buradan hareketle şimdilik petrol fiyatları için 60 – 64 Dolar bandı üzerini konuşmak için erken ve bu kestirim çok iyimser olur.
Bloomberg HT
