Yeni tip koronavirüs aşısını geliştiren, Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin, İngiltere’de yeni tip koronavirüsün daha süratli yayılan cinsinin ortaya çıkmasına ait geçmiş mutasyonları daima takip ettiklerini ve bu mevzuda bir eza görmediklerini söyledi.
Şahin, Kovid-19’a karşı geliştirdikleri “BNT162b2” aşısının Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde onay almasından memnunluk duyduklarını lisana getirerek, “Bu bizim için çok önemli bir olay. Avrupa İlaç Ajansı (EMA) öbür ülkeler için bir örnek model. 27 ülkeye yollayacağız. Orada başlayacaklar aşılara. Doğal artık elimizde gereğince aşı dozu yok. Her devlete birkaç yüz bin aşı dozu gidecek. Ondan sonra ocak ve şubatta tahminen 10-15 milyon doza kadar yükseltme imkanımız var bu aşıları.” dedi.
“BNT162b2” aşısının mutasyonlara tesiri konusunda sorun görmediklerini vurgulayan Şahin, şöyle devam etti:
“Bu birinci mutasyona uğrayan bir virüs değil. Bundan evvel de değişik değişik mutasyonlar vardı. Onları biz geçmiş mutasyonları, hepsini denetim ettik ve bir sakınca, bir sorun görmüyoruz. Yeni mutasyonları denetim için iki hafta gerekiyor. Biz çok korkmuyoruz. Denetim etmemiz lazım ancak aşımız bunda tesirli olmayacak diye bir husus yok.”
İngiltere’de mutasyona uğrayan virüs üzerinde şimdi kâfi çalışma olmadığına işaret eden Şahin, “Şimdi bu virüs üzerine çalışmalar yok. Bugüne kadar bildiğimiz yeni çıktığı. Kimi beşerler diyor ki daha çabuk beşerden beşere bulaşıyor. Bilmiyoruz zira bilim belgesinde çıkmadı, makale olarak okumadık daha. Biz genetik mutasyonları laboratuvarlarımıza getirdik. Onun üzerine çalışmaya başlayacağız. Bu virüsün genetik kodunun yüzde biri mutasyona uğramış, yüzde 99’u uğramamış. Bizim aşımız çok değişik konumlar aldığı için biz inanıyoruz ki yüzde biri değişmişse dahi yüzde 99’u konsolide edebilecek.” tabirlerini kullandı.
– “Türkiye için kâfi doz depoladık”
Türkiye ile aşı konusunda görüşmelerin sürdüğünü hatırlatan Şahin, kısa mühlet içerisinde kontrat imzalamanın mümkün olacağını düşündüğünü belirtti.
Türkiye’ye aşı göndermekten memnun olacağını lisana getiren Şahin, “Türkiye için kâfi doz depoladık. Nispeten süratli teslimat yapılabilir.” dedi.
– “Aşı üretimi devam ediyor”
EMA’nın onayından memnuniyet duyduğunun altını çizen Şahin, “(Aşının geliştirilmesinde) Katkı sağlayanlar için çok büyük bir işti. Bu çok hoş. Bu çok diğer bir değerli adımdır. Ben memnunum lakin fark ettiğiniz üzere çok konsantreyim. Her vakit bundan sonra sırada ne olacağını düşünmek zorundayım. Hisler için fazla vakit yok.” biçiminde konuştu.
“Yüksek aşı oranını elde etmek yaza kadar sürer”
Şahin, aşının üretiminin sürdüğüne dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Çalışanlarımız hem burada Almanya’da hem Belçika’da hem de ABD’de. Orada aşı daima üretiliyor. Artık kıymetli olan birinci teslimat. Akabinde beşerler aşılanmaya başlanabilir. Daha fazla muhtaçlık duyulduğunda sevkiyatı yapacağız. Teslim ettiklerimiz bittiğinde ve gereksinim duyulursa yine teslimat yapacağız zira aşılama da kolay değil. Aşılanması gereken 500 milyonun üzerinde Avrupalı var. Her birinin aydınlatılması lazım. Çok kağıt işi, lojistik konusu var. Bu çok süratli olmuyor. Benim görüşüme nazaran yüksek aşı oranını elde etmek yaza kadar sürer.”
Virüs ile uğraşta ne vakit galip gelineceğine ait olarak Şahin, şunları söyledi:
“Virüsü asla büsbütün yenemeyeceğiz. Ulaşmak istediğimiz şey, insanların konuttan çıkamayacakları bu duruma tekrar gelinmemesidir. Bunu, herkes iyi çalışır ve gereğince doz aşıyı teslim edebilirsek başarabiliriz. Buna yaz sonunda ulaşabiliriz. Yazın daha kolay olacak. Bu yaz hayatın neredeyse olağan olduğu vakitleri siz de fark ettiniz zira yazın virüs daha az faal. Beşerler da birden fazla vakit dışarıda. Dışarıda enfeksiyon kapma mümkünlüğü daha düşük. Kıymetli olan kışı atlatmamız. Bu lakin herkesin disiplinli olması, kendine ve diğerlerine dikkat etmesiyle mümkündür. Öteki taraftan gelecek kışa girmeden evvel insanların yüzde 60-70’inin aşı olması çok kıymetli. O vakit tekrar kapanmaya girmek zorunda olmayacağımızı söyleyebiliriz.”
Aşının tesirli olduğunu süreksiz sonuçlar elde edildiğinde anladıklarını söz eden Şahin, “Verileri aldığımızda hey bu işliyor, üstün dedik.” sözünü kullandı.
Bu bahiste birinci olarak Pfizer’ın Üst Yöneticisi (CEO) tarafından bilgilendirildiğini anlatan Şahin, “Ben de çabucak yanı başımdaki kapıyı açarak eşime söyledim.” dedi.
Kendisinin aşı olup olmayacağına ait soruya da Şahin, “Bunu şu an inceliyoruz. Çalışanlar için ekstra küçük sayıda üretim yapmak istiyoruz. O vakit muhtemelen aşı olurum.” diye konuştu.
– “Türkiye’den ve Almanya’da yaşayan Türklerden olağanüstü bildiriler alıyorum”
Türkiye’de akrabalarının olduğunu ve vakit zaman onlarla görüştüğünü anlatan Şahin, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Elbette hepsi gururlu ve iyi dileklerde bulunuyor ve heyecan duyuyorlar. Bunu çok hoş buluyorum. Türkiye’den ve Almanya’da yaşayan Türklerden kusursuz iletiler aldım. Bunları çok hoş buluyorum. Hepsi çok gurur duyuyor. Ne hissettiklerini anlıyorum. Ne yazık ki yalnızca çok azına yanıt verebiliyorum. Hepsine teşekkürlerimi iletin. Diğeri bir şeyler başardığında biz Türkler onlarla keyifli olduğumuzu da hissediyorum. Bu her vakit iyi.”
Şahin, “Almanya’da entegrasyon konusunda örnek olarak görülüyorsunuz. Kendinizi rol model olarak görüyor musunuz?” formundaki soruya, “Hayır. Üniversiteye gittiğim için şanslıydım. Kimi şeyleri iyi yapabildiğim için şanslıyım. Şahane beşerlerle olduğum için şanslıyım. Her insanın bir rol model olduğuna inanıyorum. Vazifesinin ve yeteneklerinin gerisinden giden, diğerlerine saygılı davranan, ebeveynlerine hürmet duyan herkes rol modeldir. Her insanın yapması gereken neyse onu yapıyorum.” sözünü kullandı.
Gençlere de tavsiyelerde bulunan Şahin, “Ben yalnızca yaptığımı tavsiye edebilirim. Her vakit kendimi iki şeylere yönlendirdim. Bilime olan sevgimle ve meraklı olmakla. Her vakit bir şeylerin nasıl işlediğini anlamaya çalışıyorum. İnsanlara neyi sevdiklerini bulmalarını, mesleğini düşünmelerini tavsiye edebilirim. Ben tıp okudum, tabip ve profesör oldum lakin hiçbir vakit mesleğimle ilgilenmedim. Bir şeyi 10 bin defa de yapsanız bunu canınız sıkılmadan yapmanız değerli. Beni yönlendiren şey de insanlara yardım etmek. Değerli olan ve istikameti belirleyen aydınlanma bu. İki şeyi birleştirirseniz hoş bir şey ortaya çıkabilir.” formunda konuştu.
– “Nobel konusunda yorum yapamam”
Şahin, Nobel Ödülü’ne aday gösterilebileceğine ait değerlendirmeler konusunda yorum yapamayacağını belirterek, “Başka şahısların karar verdiği bilimsel ödül olduğu için bununla ilgili bir yorum hakikat değil. Benim için şu anda değerli olan başarmaya çalıştığımız şeyi gelecek yıl hakikaten başarmak. Akabinde ondan sonraki yıl başarmak istediğimizi gerçekleştirmek. Farkı yaratmayı başarırsanız, bir halde takdir edilirsiniz. Bu mevzuyu düşünmüyorum. Takdir her vakit sonradan gelir.” dedi.
Uğur Şahin, kanser araştırmalarını da sürdürmeye devam edeceklerini lisana getirerek, “Her gün kanser araştırmalarıyla ilgili çalışıyoruz.” dedi.
Aşı tersleriyle ilgili de aşıya inanç duymayanları aydınlatmak ve şeffaf formda bilgilendirmek gerektiğini söyleyen Şahin, “Bunu yapmamız lazım. Yanlış bilgileri çürütmek ve sabırlı olmak zorundayız. Akabinde bu düzelecektir.” diye konuştu.
Memleketi İskenderun’a 30 yıldan beri gitmediğini anlatan Şahin, İskenderun’da akrabalarının kalmadığını, hepsinin Mersin’de, Ankara’da yahut İstanbul’da yaşadığını söyledi.
Şahin, İskenderun’da küçük bir konutları olduğunu, artık orada çocukken geçirdiği vakti hatırladığını kaydetti.
Toplumsal medyada kendi fotoğrafı üzere paylaşılan fotoğrafların gerçek olmadığını vurgulayan Şahin, sadece İskenderun’daki konutun olduğu fotoğrafın hakikat olduğunu belirtti.
AA
Bloomberg HT