13 Ekim Memleketler arası Afetlerin Azaltılması Günü hasebiyle, Dünya Meteoroloji Örgütünün (DMÖ) de ortalarında bulunduğu kimi BM alt kuruluşları ortak rapor yayımladı.
Rapora nazaran, iklim değişikliğinin sonucu olarak çok hava ve iklim hadiselerinin sıklığı, yoğunluğu ve şiddeti arttı. Bu durum savunmasız toplulukların orantısız halde büyük darbe yemesine yol açtı.
2020 İklim Hizmetlerinin Durumu raporuna nazaran ise dünyada her 3 bireyden 1’i erken ihtar sistemleriyle gereğince korunmuyor.
Global çapta 2018’de yaklaşık 108 milyon kişi fırtınalar, seller, kuraklıklar ve orman yangınları nedeniyle memleketler arası insani yardım sisteminden yardıma muhtaçlık duydu. BM, 2030 yılına kadar, bu sayının yılda yaklaşık 20 milyar dolar maliyetle yüzde 50 artabileceği varsayımında bulundu.
Dünyada son 50 yılda hava, iklim ve su kaynaklı 11 binden fazla afet yaşandı, 2 milyon kişi hayatını yitirdi ve 3,6 trilyon dolar ekonomik kayıp oldu. Bu periyotta her bir afet için kaydedilen ortalama meyyit sayısı üçte bir oranında düşerken, kaydedilen afet sayısı 5 kat ve ekonomik kayıplar da 7 kat arttı.
DMÖ Genel Sekreteri Petteri Taalas rapora ait yaptığı açıklamada, “Erken ihtar sistemleri (EWS), afet riskinin faal biçimde azaltılması ve iklim değişikliğine ahenk için bir ön şartı oluşturmaktadır.” tabirini kullandı.
Taalas, hakikat vakitte ve yanlışsız yerde hazırlıklı olmanın birçok hayatı kurtarabileceği üzere geçim kaynaklarının da bu halde korunabileceğine işaret etti.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının büyük çaplı memleketler arası sıhhat ve ekonomik krize yol açtığına dikkati çeken Taalas, iklim değişikliğinin ise gelecek yüzyıllarda insan ömürleri, ekosistemler, ekonomiler ve toplumlar için artan bir tehdit oluşturmaya devam edeceği ihtarında bulundu.
Son 20 yılda doğal afetlerde dramatik artış
Öte yandan, BM Afet Riski Azaltma Ofisinin (UNISDR) açıkladığı farklı bir raporda ise son 20 yılda doğal afetlerde dramatik artış olduğu bildirildi.
Raporda, 1980-1999’da 4 binin biraz üzerinde olan doğal felaketlerin, 2000-2019’da 7 bin 348’e sıçradığı belirtildi.
Asya kıtasının doğal afetlerden en berbat etkilenen kıta olduğu aktarılan raporda, sıcak hava dalgalarının ve kuraklığın gelecek 10 yılda büyük tehdit oluşturacağı ihtarında bulunuldu.
Raporda, 2000-2019’da gerçekleşen 7 bin 348 doğal afetin 1,23 milyon kişinin ömrüne mal olduğu, 4,2 milyar insanı etkilediği ve yaklaşık 2,97 trilyon dolar global ekonomik kaybın gerçekleştiği kaydedildi.
1980 ile 1999 ortasında gerçekleşen 4 bin 212 doğal afetin ise yaklaşık 1,19 milyon can aldığı, 3,25 milyar insanı etkilediği ve yaklaşık 1,63 trilyon dolarlık ekonomik kayıpla sonuçlandığı belirtildi.
Raporda, son 20 yılda Çin’de 577, ABD’de 467, Hindistan’da 321, Filipinler’de 304 ve Endonezya’da 278 afet meydana geldiği bilgisine yer verildi.
En büyük doğal afetin 8’i Asya’da gerçekleşti.
AA
Bloomberg HT
