DSÖ Kıdemli Sözcüsü Chaib, Kovid-19 aşı çalışmaları ve dünya genelinde salgının gidişatına ait AA muhabirinin sorularını cevapladı.
Chaib, 28 Eylül prestijiyle DSÖ’nün 191 aşı adayını listelediğini, bunların 151’inin klinik öncesi geliştirme etabında olduğunu, 10’u Faz 3 denemelerinde olmak üzere 40 aşı adayının da klinik denemelerinin devam ettiğini aktardı.
Pek çok aşı adayının çeşitli platformlarda klasik ve yeni teknolojik prosedürler kullanılarak geliştirilmeye devam ettiğini belirten Chaib, bu durumun enfeksiyondan korunmada inançlı ve tesirli bir aşı bulma talihini artırdığını söyledi.
Chaib, “Ancak, adaylardan hangisinin sahiden inançlı ve tesirli olacağını şimdi bilmiyoruz. Faz 3 sonuçlarından sonra bunun karşılığını bulabileceğiz.” diye konuştu.
Bu yaz Faz 3 klinik denemeleri başlayan aşı adaylarının birinci sonuçlarını 2021 başında almayı beklediklerini anlatan Chaib, şunları kaydetti:
“İlk dozlar, 2021’in ortalarında kullanıma hazır olabilir. Başlangıçta sonlu ölçüde aşı tedariki olacak ve bu dozların tüm ülkelerde öncelikle en yüksek enfeksiyon riskine sahip kümelere verilmesi çok değerli olacak. Inançlı ve tesirli bir aşıya hala aylarca uzaktayız ve aşı dozlarının üretilmesi ve dağıtılması vakit alacak. Bulaşma zincirlerini kırmak ve salgını denetim etmek için şu anda mevcut halk sıhhati tedbirlerine devam etmeliyiz ve elimizdeki araçları kullanmalıyız.”
– “Aşı yaşlılarda daha iyi performans gösterecek”
Chaib, “üretilecek Kovid-19 aşılarının gençlere kıyasla yaşlılarda daha iyi performans göstermesini beklediklerinin” altını çizdi, gebe bayanlar ve çocuklar için de daha inançlı aşının üretilebileceğine işaret etti.
Faz 3 klinik deneme sonuçlarının DSÖ’ye aşı konusunda danışmanlık yapan Stratejik Uzmanlar Müşavere Kümesinde (SAGE) toplanacağını söz eden Chaib, bilgilerin yaş ve cinsiyete nazaran tahlil edilip her bir aşı adayı için “özel tavsiyelerde” bulunulacağını kaydetti.
– “Haftada 2 milyon olay 40 bin mevt çok yüksek”
Dünyada Kovid-19 olay sayısının 33 milyonu, meyyit sayısının da 1 milyonu aştığını belirten Chaib, “Doğrudan ve dolaylı da olsa herkes bu salgından etkilendi.” diye konuştu.
Son vakitlerde dünya genelinde DSÖ’ye bildirilen olay ve mevt sayılarının “umut verici” olmadığının altını çizen Chaib, “Haftada 2 milyon olay sayısı ve 40 bin vefat çok yüksek.” ihtarında bulundu.
Chaib, dünyada hiçbir bölgenin inançta olmadığını vurgulayarak, bununla bir arada temmuz başından bu yana olayların düştüğü Amerika ve Afrika kıtasında birtakım ülkelerde “umut verici eğilimler” gördüklerini belirtti.
– Avrupa için “ölümler artıyor” uyarısı
Avrupa ülkelerinde ise son haftalarda hadise sayılarının rekor kırmasına karşın “ölüm oranlarının mart-nisan doruğunda görülen düzeyde” olmadığına işaret eden Chaib, “Buna karşın, Avrupa bölgesinde son günlerde ne yazık ki vefatlar artmaya başladı.” dedi.
Chaib, Avrupa bölgesinde bildirilen meyyit sayısının son 7 günde bir evvelki haftaya nazaran yüzde 27 yükseldiğine dikkati çekti.
Sırasıyla Fransa, Rusya, İspanya ve İngiltere’nin geçen hafta en fazla olay artışının gözlendiği ülkeler olduğunu belirten Chaib, Kıbrıs Rum kısmı ve İzlanda’dan yeni hadise sayılarında en büyük artış yüzdesinin bildirildiğini aktardı.
Chaib, Avrupa genelinde son bir haftada 4 binden fazla vefat bildirildiğini, en çok mevt artışının geçen hafta Macaristan ve Danimarka’da olduğunu kaydetti.
Dünya genelinde son 2 haftada haftalık olay sayısının 2 milyonu aştığını anımsatan Chaib, bu sayının salgın başlangıcından bu yana tek bir haftada kaydedilen en fazla olay sayısı olduğunu kelamlarına ekledi.
– Kovid-19 aşısı 3 dolardan satılacak
Öte yandan, Global Aşı ve Aşılama Birliğinden (GAVI) yapılan açıklamada, DSÖ onaylı 1 doz Kovid-19 aşısının düşük ve orta gelirli ülkelere 3 dolardan satılmasının planlandığı bildirildi.
Açıklamada, DSÖ eş güdümünde yürütülen Kovid-19 Aşıları Global Erişim Programı’na (COVAX) şimdiye kadar 75 yüksek gelirli ülke ile 92 düşük ve orta gelirli ülkenin katıldığı aktarıldı.
Kovid-19 aşısının tüm ülkelere eşit ve adil formda dağıtılmasını amaçlayan COVAX’a Çin, Rusya ve ABD ise şimdi katılmadı.
DSÖ Genel Yöneticisi Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Kovid-19 için tanesi en fazla 5 dolardan yaklaşık 120 milyon süratli test kitini düşük ve orta gelirli ülkelere sunacaklarını bildirmişti.
DSÖ 2021 sonuna kadar 2 milyar doz aşıya ulaşmayı hedefliyor.
AA
Bloomberg HT