Bakan Dönmez, görüntü konferans prosedürüyle katıldığı 13. Elektrik Dağıtım Şirketleri Kesim Kıymetlendirme Toplantısı’nda, Türkiye’nin altyapısının son yıllarda yapılan yatırımlarla modernize edildiğini ve yeni tip koronavirüs salgını devrinde tüm ülkede kesintisiz güç sağlandığını söz etti.
Yeni yatırımlarla mevcut şebeke ağlarını her yıl genişlettiklerini belirten Dönmez, “Elektrik dağıtım dalımız özelleştikten bu yana yatırımlar 2 kat artarak 2016-2020 üçüncü uygulama devrinde 40 milyar liraya ulaştı. Yaklaşık olarak 46 milyon aboneye hizmet veren dağıtım sınırı uzunluğumuz 2020 sonunda 18 bin 270 kilometre ekle 1 milyon 190 bin 605 kilometreye ulaştı. Dağıtım trafo sayımız 14 bin 39 adet artışla 519 bin 346 oldu. 2019’da 192 bin 78 megavoltamper olan dağıtım trafo gücümüz de 2020 sonunda 199 bin 748 megavoltampere yükseldi.” diye konuştu.
Periyot başında yatırım tavanının 34 milyar lira olarak belirlendiğini lakin 6 milyar lira fazla yatırımla daha fazla hizmet sunulduğunu vurgulayan Dönmez, 2019’da kullanıcı başına 20,5 saat olan kesinti müddetinin yüzde 11 azalarak 18,2 saate düştüğünü anlattı.
Dönmez, dördüncü uygulama periyodu olan 2021-2025 yıllarında toplam 66,7 milyar lira elektrik dağıtım yatırımı planlandığına işaret ederek, “Dördüncü uygulama devrinde yapılacak yatırımlara ilaveten, planlı bakımlar için birinci kere başka bir bütçe kalemi oluşturuldu. Daha evvel planlı bakımlar işletme bütçesinden karşılanıyordu. Planlı bakımlar için 10,5 milyar liralık bir bütçe ayırdık.” sözlerini kullandı.
Ar-Ge için 1 milyarlık bütçe
Ar-Ge faaliyetleri yönelik de gelecek 5 yıl için 1 milyar lira bütçe ayrıldığı bilgisini veren Dönmez, bu yıl için bütçenin 185 milyon lira olduğunu söyledi.
Dönmez, kabul edilebilir kesinti sayısı ve mühletinin üzerinde kesintiye sebep olan durumlarda cezai yaptırımlar uygulandığını anımsatarak, 2019-2020 yılında yapılan kontrollerde şirketlere 15,5 milyon liralık idari para cezası kesildiğini, ceza haricinde tüketicilere yansıyan iade yahut tazminat bedelleri olarak da şirketlerin 377 milyon liralık ödeme yaptıklarını lisana getirdi.
Alınan kararla 65 yaş üstü abonelerin, engelli tüketicilerin, şehit ailelerinin ve muharip/malul gazilerin borcundan ötürü elektriğinin 3 ay boyunca kesilemeyeceğini belirten Dönmez, artık cuma günleri, resmi ve dini bayramlar ile arife günlerinde de elektrik kesme süreci yapılmayacağını bildirdi.
Dönmez, yaşanan kısmi elektrik kesintilerinin çoğunlukla kırsal kesitlerde olduğunu söyledi ve şöyle devam etti:
“Buralarda faaliyet göstermek coğrafyanın zorluğundan ötürü kent merkezleri kadar kolay olmuyor. Bunun farkındayız. Lakin şu da bir gerçek ki şayet bir yerde vatandaşımızın elektrik talebi varsa, bunu karşılamakla yükümlü olanlar da bizleriz. Bu iş bizlerin sorumluluğunda. 2021 sonuna kadar köy ve kırsaldaki tüm trafo ölçümlerinin yapılmasını ve gerek görülen yerlerde güç artırımı yapılmasını istiyoruz. Bir başka uygulamamız ise taşınabilir jeneratörlerle ilgili. Dağıtım şirketlerimizin yeteri kadar taşınabilir jeneratör bulundurması mecburilik haline gelecek.”
“Devletin denetleyici ve düzenleyici rolü devam ediyor”
Salgın nedeniyle müşteri anketlerine Alo 186’yı arayan vatandaşlarla devam edildiğini belirten Bakan Dönmez, 2019’da yüzde 46,4 olan genel memnuniyet oranının 2020’de yüzde 52,5’e yükseldiğini açıkladı.
Dönmez, memnuniyet oranlarını belirlerken vatandaşların en çok şikayette bulundukları mevzuları da tespit ettiklerine dikkati çekerek, “Hem dağıtım hem de perakende satış şirketleri için bunlar tek tek belirlendi. Yapılan hizmetle ilgili elbette şikayetler olacaktır. Bunları göz gerisi etmiyoruz. Fakat kıymetli olan bunların makul bir hudutta kalması. Şayet ki bu oranlar kabul edilebilir düzeyin üzerine çıkarsa o vakit ilgili dağıtım şirketimize gerekli ihtar ve cezaları vermekten geri durmayız. Elektrik dağıtım kesimimiz özelleşti. Lakin devletin denetleyici ve düzenleyici rolü hala devam ediyor.” tabirlerini kullandı.
Davet merkezlerine ulaşılabilirlik düzeyinin de yüzde 99,82 olduğunu söyleyen Dönmez, bunun milletlerarası standartlarda belirlenen kriterlerin üzerinde olduğunu lisana getirdi.
Kayıp oranı düşüyor
Dönmez, 2020’de 140 bin 734 perakende satış kontratı, 319 bin 250 fesih ve 9 milyon 796 bin 625 sorgulamanın e-devlet üzerinden yapıldığını bildirdi.
Bu yıl için dijitalleşme amaçlarının 3 başlıkta toplandığını belirten Dönmez, şunları kaydetti:
“İlki, Dijital Türkiye, online süreçler ve davet merkezi üzerinden yapılacak abonelik süreçlerinin ıslak imza olmadan kimlik teyidi ve sesli onayla gerçekleştirilmesi. İkincisi, tarife değişikliği ve tahliye taleplerinin sesli onayla davet merkezi üzerinden alınması. Sonuncusu ise uzaktan çalışan çalışanın süreçlerin ne kadarını gerçekleştirilebildiği ve bilişim altyapısının yeterliliğinin ölçülmesi. Dijitalleşmeyle ilgili değerli hususlardan biri de Otomatik Sayaç Okuma Sistemi. Bu sistemle mesken ve düşük tüketimli abonelerin dışındaki büyük tüketicilerin faturası uzaktan okunuyor. Bu oran toplam tüketimin yüzde 48’ine ulaştı. Sayaçların uzaktan okunması emek, vakit ve maliyet kaybının önüne geçilmesi açısından da kıymetli bir faktör.”
Bakan Dönmez, bu yıl birinci kez kesintilerde tesir alanındaki kullanıcılara SMS ile bilgilendirme yapılacağını söz etti.
Türkiye’nin 2019’da kayıp oranı gayesinin yüzde 13,60 olarak belirlendiğini ve bunun gerçekleşme oranının yüzde 11,43 olduğunu anlatan Dönmez, “19 dağıtım şirketimiz yılın başında belirlenen amacın de altına inmeyi başardı. 2 şirketimiz ise çok küçük bir oranla belirlenen maksadın üzerinde kaldı. Bu durum şirketlerimizin kayıpla ilgili izledikleri siyasetin öngörülebilirliği noktasında olumlu işaretler veriyor. Kayıpla gayrette istikrarlı bir düşüş görüyoruz. Kayıp oranımız 2000’lerin başında yüzde 20’ler düzeyindeydi. 2013’te yüzde 15,92’ye geriledi. Bugün geldiğimiz noktada 4,5 puanlık bir düşüş kelam konusu.”
Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ’nin (TEDAŞ) 2019’da hayata geçirdiği Aydınlatma Taşınabilir Takip Sistemi’ne de değinen Dönmez, 21 Şubat prestijiyle sistemi indiren kullanıcı sayısının 153 bin 579’a ulaştığını söyledi.
Dönmez, sisteme geçen yıl 228 bin 537 ihbar bırakıldığı ve sistemin birinci devreye girdiği günden 21 Şubat’a kadar gelen toplam 550 bin 655 ihbarın yüzde 99,7’sinin tahlile kavuşturulduğu bilgisini paylaştı.
Bloomberg HT
