UNCTAD’den yapılan açıklamada, Kovid-19 salgınına karşı alınan karantina önlemlerinin mevcut yatırım projelerini yavaşlattığı ve derin resesyon beklentisinin çokuluslu şirketlerin yeni projelerini yeniden değerlendirmesine neden olduğu belirtildi.
Küresel doğrudan yabancı yatırım akışının, salgının ekonomik etkileri sonucu bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 49 azaldığı kaydedilen açıklamada, en büyük düşüşün gelişmiş ülkelerde meydana geldiği aktarıldı.
Gelişmiş ülkelere olan yatırımlarda yüzde 75’lik azalış
Açıklamada, gelişmiş ekonomilerde doğrudan yabancı yatırım akışının bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 75 azalışla 98 milyar dolara gerilediği belirtildi.
Kuzey Amerika’da ise doğrudan yabancı yatırım akışının aynı dönemde yüzde 56 düşüşle 68 milyar dolara indiğine işaret edilen açıklamada, gelişmekte olan ekonomilerde ise doğrudan yabancı yatırım akışının yüzde 16’lık düşüş gösterdiği, bunun Çin’deki yatırımlar nedeniyle beklenenden daha az olduğu ifade edildi.
Açıklamada, doğrudan yabancı yatırım akışının aynı dönemde Asya’da yüzde 12, Afrika’da yüzde 28, Latin Amerika ve Karayipler’de yüzde 25 düştüğü kaydedildi.
Bu yıl geneli için yüzde 30 ila yüzde 40 düşüş beklentisi
Bu yıl geneli için görünümün negatif olduğu belirtilen açıklamada, doğrudan yabancı yatırım akışlarının yüzde 30 ile 40 arasında azalmasının beklendiği ifade edildi.
Açıklamada, yılın üçüncü çeyreğinde bazı yatırım faaliyetlerindeki toparlanmanın etkisiyle gelişmiş ekonomilerdeki düşüş hızının yatay seyretmesinin muhtemel olduğu aktarıldı.
Gelişmekte olan ekonomilere yönelik yatırım akışlarının istikrar kazanmasının beklendiğine işaret edilen açıklamada, yatırım akışlarının sağlık krizinin süresine ve salgının ekonomik etkilerini azaltmaya yönelik politika müdahalelerinin etkililiğine bağlı olacağı belirtildi. Açıklamada, jeopolitik risklerin belirsizliği artırmaya devam ettiği vurgulandı.
Görünüm oldukça belirsiz olmaya devam ediyor
Bu yıl yaşanan düşüşe rağmen doğrudan yabancı yatırımların gelişmekte olan ülkeler için en önemli dış finansman kaynağı olmaya devam ettiğine dikkatin çekildiği açıklamada, küresel doğrudan yabancı yatırım stokunun ise 2019 sonunda 37 trilyon dolar seviyesinde gerçekleştiği anımsatıldı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen UNCTAD Yatırım ve İşletme Direktörü James Zhan, doğrudan yabancı yatırımlardaki düşüşün özellikle gelişmiş ekonomilerde beklenilenden daha şiddetli olduğuna işaret etti.
Gelişmekte olan ekonomilerin yılın ilk yarısında “fırtınayı” nispeten daha iyi atlattığını aktaran Zhan, “Görünüm oldukça belirsiz olmaya devam ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Bloomberg HT
