Makine İhracatçıları Birliği’nden (MAİB) yapılan açıklamaya nazaran, ihracatının yarıdan fazlasını AB’ye gerçekleştiren Türk makine bölümü, koronavirüs kısıtlamalarının birinci çeyrekte de devam ettiği birçok ülkede ihracatını artırdı.
İhracatı geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 7,4 artan kesim, birinci 2 ay sonunda 3 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen MAİB Lideri Kutlu Karavelioğlu, ikinci çeyrekte büyük artışlar yaşanacağını belirterek, “2020’nin birinci 2 ayında imza attığımız yüzde 5 ihracat artışının üzerine bu yıl ek 7,4 puan daha koymayı başardık. Salgındaki birinci dalga sebebiyle geçen yıl yüzde 28 düşüş yaşadığımız ikinci çeyrek, bu yıl ihracatta sıçrama ayları olacak. Aşı çalışmalarının devam ettiği Avrupa’da açılmaların başlaması ve geçen yılın baz tesiriyle birlikte nisan ve mayıs aylarında yüzde 100’e varan artışlar yaşanacak.” tabirlerini kullandı.
“AB’li üreticilerin 2021’de de gözü kulağı Türkiye’nin makinecilerinde olacak”
AB’li üreticilerin son birkaç ayda kıymetli bir sipariş yoğunluğu oluşturduğunu aktaran Karavelioğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya üzere AB’nin önde gelen ülkelerine makine ihracatımız son çeyrekte sıra dışı bir yükselişe geçti. Bu ülkelerde ihracat artışımız yalnızca aralık ayında yüzde 20 ila yüzde 50 ortasında gerçekleşti. AB’li üreticilerin 2021’de de gözü kulağı Türkiye’nin makinecilerinde olacaktır. Yılın birinci ayında AB’nin en büyük üreticilerinde yüzde 20’lere ulaşan ihracat artışımız, oluşturduğumuz memnuniyetin ve bize olan ilginin sürdüğünün bir göstergesidir.
Dünyanın durma noktasına geldiği geçen sene Türkiye’de 577 milyar TL makine teçhizat yatırımı yapıldı ve bunun yüzde 36’ya denk gelen 210 milyar TL kadarı yılın son 3 ayında gerçekleşti. Son çeyrekte bir evvelki yıla nazaran yaşanan yüzde 38,7’lik artışın bir değeri de 2019 son çeyreğindeki yüzde 13 artışın üzerine eklenmesi ve baz tesiri içermemesiydi. Salgına karşın makine ve teçhizat yatırımlarının son hız devam etmesinin birkaç sebebi var. Öncelikle Türkiye, tedarik zincirlerinin tekrar yapılandığı bu süreçte dış ticaretten daha fazla hisse almak istiyor. Yurt içinde üretimi artırma isteğinin yanında sürdürülebilirlik ahengi, güç verimliliği ve dijitalleşme üzere zorunluluklar da üretim tesislerinin tevsi modernizasyonunu gerekli kılıyor. Yatırım teşvik evraklarının de katkısıyla yatırımlardaki artışın bu yıl da süreceğini öngörüyoruz. Ancak bu yatırımlar için makine ithalatına harcanan para, mineral yakıt ve yağ ithalatı için harcanan paraya yaklaştı. Ekonomimize büyük külfet getiren bu duruma karşı, kalite ve performansın sigortası olan teknik mevzuat ve gümrük muayeneleri ile piyasa kontrol ve nezaret sistemlerinin odunsuz ve en yaygın biçimde uygulanması gerekiyor.”
“Yerli makineyi önceleyen önlemler, bilhassa teşvik sisteminde acil hale gelmiştir”
Kutlu Karavelioğlu, geçen yıl ithal edilen 28,4 milyar dolarlık makinenin 14,8 milyar dolarlık kısmının yatırım teşvikleriyle geldiğini belirterek, son çeyrekte yüzde 27,3 artan ithalat meblağının 6,1 milyar dolara ulaştığını bildirdi.
Karavelioğlu, “Makine dış ticaret açığımızın yine 10 milyar doların üzerine çıktığı bir yıldan sonra ithalattaki artış trendinin bu yıl da devam ettiğini ve ocak ayında yüzde 12,6 artış daha yaşandığını görüyoruz. İthalatımız ihracatımızdan fazla artmayı sürdürürse bölüm telafi edilemez hasarlar alacaktır. Yerli makineyi önceleyen önlemler, bilhassa teşvik sisteminde acil hale gelmiştir.” tabirlerini kullandı.
Makinenin, raftan teslim edilmeyen ve büyük oranda sipariş üzerine üretimi yapılan bir eser olduğu için imalatçıların son durumunu aktüel anketlerle de ölçmeye çalıştıklarını aktaran Karavelioğlu, şunları kaydetti:
“Görüştüğümüz firmaların yüzde 40’ı salgına karşın 2020 cirolarının yarıdan fazlasının ihracat kaynaklı olduğunu, firmaların yüzde 70’i ise geçen yılı ciro artışı ile kapattıklarını tabir ettiler. Makine imalatçılarımız, salgın sürecinde Avrupalı KOBİ’lerin tamamlayamadığı işlerin üstesinden basitçe geldi. Konfor hissine kapılmak için şimdi erken olmakla birlikte şu anda her dört firmadan üçünün elinde ikinci çeyreği de geçirecek iş var görünüyor. Siparişleri olağan seviyesine dönen firmaların oranı yüzde 50’yi buldu, bunların kapasite kullanım oranları yüzde 80’e yaklaşıyor. Dal, 2021’e moralli başladı. Kurdaki hareketlilik, likidite sorunu ve seyahat manileri üzere bahisler denetim altına alındığında çok daha rekabetçi hale geleceğiz.”
Bloomberg HT