KUTAY KORAP
Global salgının patlak verdiği 2020 yılı birçok dalın talep baskısı yaşadığı bir devir olarak kayıtlara geçerken otomotiv şirketlerinin bilançolarında bu tablonun aksine olumlu bir görünüm sergilendi.
2020’de Türkiye’de otomotiv pazarı yıllık bazda yüzde 61 büyüme ile 772 bin 778 adet satış gerçekleştirdi. Böylelikle 2016’dan sonra birinci sefer geçen yıl sayılarda artış görüldü.
Bu durum daldaki şirketlerin bilançolarına da yansıdı. Halka açık yedi şirketin 2020 yılı son çeyrek net periyot kârı 3,64 milyar TL olurken, geçtiğimiz yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 179’luk artış gerçekleşti. Daldaki yedi şirketin 3. çeyrekte kârı 2,73 milyar TL olarak gerçekleşmişti. Hem yıllık hem de çeyreksel bazda kârını en fazla artıran şirket Türk Traktör ve Otokar olurken, çeyrekselde kârı tek azan şirket Doğuş Otomotiv oldu.
2020’de ertelenmiş talep ve düşük faiz tesirli oldu
2020 yılında satış sayılarındaki artışın ardında ertelenmiş talep, düşük baz yılı, uygun faiz oranları, kampanyalar ve al-sat ticaretinin cazibesi tesirli oldu. Böylelikle geçen yıla nazaran tüm segmentlerde büyüme görüldü. Yerlilik oranı yüksek ve düşük motorlu araçların satışları bu cephede biraz daha öne çıkarken, lüks segmentteki araç satışları nispi zayıf kaldı. Kesim 2021 yılının birinci iki ayına bir evvelki yıla nazaran kuvvetli başlasa da, bir evvelki yıldaki büyümenin tesirleri yılın devamında izlenebileceği yorumları da yapıldı. Ayrıyeten mevcut faiz oranları ve çip krizi hasebiyle üretimdeki mümkün aksamalar satışların seyrinde tesirli olabileceği tabir edildi.
Türkiye’nin toplam ihracatının yaklaşık yüzde 17’sini oluşturan bölümün, en değerli pazarı olan Avrupa’daki pandemi seyir takip edilecek. Bilhassa 2020 yılında 916 bin adet olan ihracat sayısı, 2021 yılında aşılama ile gözlemlenecek. Almanya’da Paskalya tatiline kadar uzaması beklenen kısıtlamalar, aşılama oranındaki düşük seyir ve artan işsizlik birinci çeyrekte satışların düşük seyretmesi beklenirken yılın devamına dair varsayımlar 1 milyon üzeri yıllık satışa işaret etti.
2021’de büyümenin devamı öngörülüyor
Finansallarının yanında kimi şirketler 2021 yılına dair öngörülerini paylaştı. Buna nazaran; Ford Otosan toplam otomotiv pazarında 750-800 bin adet, Tofaş Otomotiv 700-750 bin adet, Doğuş Otomotiv toplam otomotiv pazarında 700 bin adet satış olacağını öngördü. Türk Traktör de yurtiçi traktör pazarının 53-59 bin adet olacağı beklentisini paylaştı.
Kesimin 2021 yılı beklentilerini pahalandıran Garanti Yatırım ise 2021 yılında bölümde daralma öngördü. Kurum notunda; “Binek araç satışlarının 2021 yılında yıllık yüzde 5 daralmasını ve toplam binek araç pazarının 579 bin adet olmasını bekliyoruz. TL’deki kıymet kaybı sonucu fiyat artışları 2021 fiyatlarına yansırken, artan faiz oranları da tüketici/oto kredisi tarafında tüketici iştahını artırmıyor. Ticari araç segmentinde ise büyümenin devam edeceğini kestirim ediyor ve 2021 yılı için yıllık yüzde 10 büyüme öngörüyoruz’’ değerlendirmesini yaptı.
Bloomberg HT
