Bakanlıktan yapılan açıklamaya nazaran Varank, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Lideri Ali Taha Koç ile Trendyol’un İstanbul Tuzla’daki transfer merkezine ziyarette bulundu.
Trendyol Kümesi Lideri Çağlayan Çetin ve şirket yöneticilerince karşılanan Bakan Varank’a, yürütülen faaliyetler, şirketin gelecek vizyonu ve Ar-Ge merkeziyle ilgili sunum yapıldı.
Varank, daha sonra transfer merkezinde incelemelerde bulundu, çalışanlarla sohbet etti, kargoya verilmek üzere hazırlanan paketlerin taşınmasına yardım etti.
Ziyarete ait değerlendirmelerde bulunan Varank, Trendyol’un 11 yıllık bir firma olmasına karşın 16,5 milyar dolarlık bir değerleme üzerinden son periyotta 1,5 milyar dolarlık yeni bir yatırım aldığını belirterek, “Şirketin yüzde 10’luk payı hem Uzak Doğu’dan hem ABD’den, Avrupa’dan ve Orta Doğu’dan yatırımcıların ilgisiyle satın alınmış oldu.” bilgisini verdi.
Varank, dünya iktisadında teknoloji firmalarının ve start-up’ların varlığının her geçen gün arttığına işaret ederek, “Son periyotta oyun şirketleriyle başlayan Türkiye’de bir ‘unicorn’laşma ya da bizim tabirimizle ‘Turcorn’laşma süreci oldu. Yani Türkiye’den çıkan, daha yeni filizlenmeye başlamış genç firmaların 1 milyar doların üzerinde değerlemeyle yurt dışından yatırım aldıklarını gördük.” sözlerini kullandı.
“Çıtayı üste çıkardı”
Trendyol’un bu çıtayı daha da üst çıkardığını vurgulayan Varank, “Trendyol 16,5 milyar dolarlık bir değerlemeyle Türkiye’nin birinci ‘decacorn’u oldu ve 11 yıllık bir firma olmasına karşın şu anda Türkiye’nin en kıymetli şirketi diyebiliriz. Türkiye iktisadının, bilhassa teknoloji firmalarının ne kadar başarılı olduğunu gösteren bir gelişme.” değerlendirmesinde bulundu.
Varank, Financial Times’ta “Türkiye’nin teknoloji firmaları nasıl Avrupa’nın yıldızı oldu?” başlıklı bir makale yayımlandığına dikkati çekerek şunları kaydetti:
“Burada da Türkiye’de son devirde bilhassa yeni yatırımlar alan teknoloji firmalarının başarılarından bahsediliyor. Elektronik pazar yeri üzere görünse de aslında bu firmalarımız birer teknoloji firması. Yalnızca Trendyol’da şu anda 1200 yazılım mühendisi çalışıyor ve bütün operasyonlarına, yaptığı işlere, lojistiğinden pazarlamasına kadar faaliyet gösterdiği alanlara baktığınızda, bunların yeni jenerasyon teknoloji firmaları olduğunu söyleyebiliriz.”
“Trendyol burada aldığı yatırımın tamamını tekrar şirket içinde kullanacak”
Türkiye’de bilhassa teknoloji tabanlı şirketlerde büyük bir potansiyel olduğunu vurgulayan Varank, “Yılın birinci yarısında teknoloji firmalarımızın, start-up’larımızın aldığı yatırım ölçüsüne baktığımızda, 1,3 milyar dolarlık yatırım çektiklerini görüyoruz. Bu yatırım sayılarıyla Avrupa’nın birçok ülkesinden çok daha başarılı firmaların Türkiye’de olduğunu görüyoruz.” tabirlerini kullandı.
Varank, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi’ndeki 10 unicorn çıkarma maksadına yaklaştıklarını belirterek, “Şunun da altını çizmemiz gerekiyor. Trendyol burada aldığı yatırımın tamamını tekrar şirket içinde kullanacak. Yani o 1,5 milyar doların hepsi Türkiye’ye geliyor. Bu şirketin daha da büyümesi daha da gelişmesi, yeni kabiliyetlerini ortaya çıkarması için kullanılacak.” bilgisini verdi.
E-ticaretin yeni iktisadın adeta lokomotifi olduğuna işaret eden Varank, “Özellikle KOBİ’ler buralarda satış yaparak önemli cirolara ulaşabiliyorlar. Birebir vakitte ihracatın önü kendilerine açılmış oluyor. Şu anda Trendyol’da 184 bin şirket ve 1 milyonun üzerinde ferdi satıcı pazar yerini kullanarak ticaret yapıyor. Bu natürel ki ülkemizin iktisadına büyük katkı sağlıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Varank, tesisin Türkiye’nin en büyük ayrıştırma merkezi olduğunu belirterek, “Günlük 1 milyon eser ayrıştırma kapasitesine sahip bir tesisten bahsediyoruz. Bunun lojistiğinin sağlanması, buradaki bütün sistemlerin sağlıklı bir formda denetim edilip sürdürülmesi… Natürel ki bunlar önemli büyük yatırımlar ve know how gerektiriyor.” sözlerini kullandı.
Bu kabiliyetlerle Trendyol üzere daha birçok firmaları çıkarmak istediklerini bildiren Varank, şunları kaydetti:
“Ekosistemi toptan ayağa kaldırarak Türkiye’den daha birçok teknoloji firmaları, start-up’lar çıksın istiyoruz. Şu anda yakaladığımız muvaffakiyetin, bilhassa yatırım fonlarının ülkemize olan ilgisinin çok daha arttığını ileride görebileceğiz. İnşallah önümüzdeki devirde Türkiye’den daha fazla yeni Turcorn’lar ve yeni decacorn’lar çıkacak.”
“Avrupa’da, dünyada görmek istiyoruz”
Trendyol Kümesi Lideri Çağlayan Çetin de ziyareti nedeniyle Varank’a teşekkür ederek, Türkiye’nin birinci decacorn’u olmanın kendileri ve Türkiye için gurur verici olduğunu, Türkiye’den diğer decacorn’ların da çıkacağını belirtti.
Çetin, Tuzla’daki transfer merkezinin benzerini 2022’nin birinci çeyreğinde Trabzon’da açacaklarını bildirdi.
Bakan Varank da Trabzon’da açılacak transfer merkeziyle ilgili şunları tabir etti:
“Trabzon’a olduğu üzere Türkiye’nin dört bir tarafına yeni yatırımları önümüzdeki periyotta planlıyorlar. Yabancı ortaklı bir firmadan bahsediyoruz lakin bu şirket aslında bir Türk şirketi, bütün idaresi Türklerden oluşuyor, bütün çalışanları Türklerden oluşuyor ancak yurt dışından yatırım alma kabiliyeti var. İşte bu kabiliyetlerini geliştirerek, biz kendilerini başta Avrupa olmak üzere dünyada görmek istiyoruz. Bu markaların dünyada ses getirmesini istiyoruz. Bunu yaparken de doğal ki Türkiye’de bilhassa ihracat yapmak isteyen KOBİ’lerimizin de bundan faydalanmasını istiyoruz.”
Yalnızca Trabzon’a değil Türkiye’nin her kentine benzeri yatırımları beklediklerini belirten Varank, “Beraberce tatlı bir rekabet içinde bölümdeki bütün oyuncularla birlikte bu sistemi toptan ayağa kaldıracaklar, birlikte kazanacaklar, biz buna yürekten inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
30 milyondan fazla müşterisi var
2010’da kurulan Trendyol, 11 yılda Türkiye’nin önde gelen e-ticaret platformlarından biri oldu. 30 milyondan fazla müşterisi bulunan şirket, günde 1 milyondan fazla paketin dağıtımını yapıyor. Trendyol platformunda, büyük çoğunluğu KOBİ ve esnaf olmak üzere toplam 184 bin satıcı bulunuyor.
Kurucuları, yönetici takımı ve tüm çalışanları Türklerden oluşan Trendyol, 1,5 milyar dolarlık yeni yatırım aldı. Bununla birlikte şirketin değerlemesi 16,5 milyar dolara ulaştı. Amerikan yatırım fonu General Atlantic ve dünyanın en büyük teknoloji şirketlerine yatırım yapan Japonya merkezli SoftBank Vision Fund 2 liderliğinde gerçekleştirilen yeni yatırım çeşidine Berlin merkezli Princeville Capital, ADQ (Birleşik Arap Emirlikleri) ve Katar Yatırım Otoritesi (QIA) de katıldı.
Böylelikle Trendyol, kıymeti 10 milyar doları geçen şirketler için kullanılan “decacorn” tarifine giren birinci Türk teknoloji şirketi oldu. Trendyol’un mevcut yatırımcısı Alibaba da bu yıl başında şirkete 350 milyon dolar ek yatırım yapmıştı. Yeni yatırım tipiyle birlikte, Trendyol’un hissedarlık yapısında Asya, Avrupa, Amerika, Orta Doğu ve Türkiye’den kıymetli yatırımcılar yer almış oldu. Trendyol, şirketin kurucuları ve Türkiye’deki üst seviye takımı tarafından yönetilmeye devam ediyor.
Trendyol, Türkiye’nin en çok teknoloji mühendisi istihdam eden, Ar-Ge’ye en çok yatırım yapan şirketleri ortasında yer alıyor. Yaklaşık 1200 Türk mühendis, Trendyol için çalışıyor.
Bayan istihdamına takviye
Bakan Varank’a yapılan sunumda da kıymetli araştırma raporları ve öne çıkan sayılar yer aldı.
Sunumda şu bilgiler verildi:
“Bağımsız araştırma kuruluşu PAL tarafından yapılan Trendyol Tesir Araştırması’na nazaran, Trendyol ile çalışmaya başladıktan sonra satıcıların yüzde 90’ının cirosu, yüzde 82’sinin istihdamı arttı. Platform üzerinden satılan eserlerin yüzde 72’si Türkiye’de üretiliyor. 26 bin satıcı Trendyol ile çalışmaya başladıktan sonra en az bir yeni eseri Türkiye’de üretti yahut ürettirdi. Trendyol’da satıcıların yüzde 25’i bayanlardan oluşuyor. Yalnızca salgın devrinde platformda satışa başlayan bayan teşebbüsçü sayısı 25 bin. Satıcıların istihdam ettiği bayan çalışan oranı ise yüzde 54. Bu oran, yüzde 31 olan Türkiye ortalamasının çok üzerinde.”
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2019’da açıkladığı strateji evrakında 2023’e kadar pahası 1 milyar doları aşan 10 teşebbüs, yani 10 “unicorn” gayesini ortaya konmuştu.
Bakan Varank tarafından kamuoyuyla paylaşılan stratejide dünyada 300’e yakın unicorn bulunduğu belirtirmiş, Türkiye’de bu cins teşebbüsler için “Turcorn” sözü kullanılmıştı.
Bloomberg HT
