Türkiye Bankalar Birliği’nce (TBB), Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı (TLREF) kullanımına ait gelişmelerin istişare edilmesini teminen 20 Temmuz’da Ulusal Çalışma Komitesi toplantısı yapıldığı, gösterge faiz oranı ıslahatı ve geçiş süreci, memleketler arası kuruluşların hazırlıkları ve ulusal geçiş süreci yol haritası hakkında değerlendirmelerde bulunulduğu bildirildi.
TBB tarafından, TLREF ve gösterge faiz oranı ıslahatı geçiş çalışmaları hakkında bir duyuru yayımlandı.
Duyuruda, birçok ülkede ve milletlerarası süreçlerde finansal araçların fiyatlama, değerleme ve takasında gösterge faiz olarak kullanılan Londra Bankalararası Borç Verme Oranı’na (LIBOR) ait yaşanan aksilikler nedeniyle İngiltere Finansal Idare Otoritesi’nin (FCA), 2021 sonundan itibaren LIBOR’u desteklemeyeceğini bildirdiği anımsatıldı.
Bu kararın akabinde finansal dalda standart belirleyici olan kuruluşların, gerçek süreçlere dayalı faiz oranlarının yeni gösterge oranlar olarak kullanılmasına karar verdiği hatırlatılan duyuruda, başta ABD, Birleşik Krallık, Avro Bölgesi, İsviçre ve Japonya olmak üzere çok sayıda ülkede LIBOR yerine kullanılabilecek çeşitli gösterge faiz oranları üzerinde çalışmaların başlatıldığı bildirildi.
Duyuruda, G20’nin daveti üzerine Finansal İstikrar Konseyi (FSB) eş güdümünde memleketler arası standart belirleyici kuruluşların başlattıkları LIBOR’dan geçiş çalışmalarının temel olarak iki alanda ilerlediğine işaret edilerek, ”Uluslararası Swap ve Türev Eserler Birliği (ISDA) türev araçlar alanında çalışma yürütürken, Basel Komitesi muhasebeleştirme, vergi ve bankacılık düzenlemeleri mevzularını kıymetlendirmektedir. FSB ve Basel Komitesi, mevcut gösterge faiz oranlarının üye ülkelerde kullanımı ve LIBOR’dan geçiş sürecinde alınan kontrol ve nezaret önlemleri konusunda raporlar yayımlamaktadır.” denildi.
Gösterge faiz oranı ıslahatı kapsamında Türkiye’de de memleketler arası kuruluşlarla eş güdüm içinde çalışmalar sürdürüldüğü vurgulanan duyuruda, şunlar kaydedildi:
”Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve öbür paydaşların katkısıyla Borsa İstanbul tarafından milletlerarası standartlarla uyumlu olarak türev eserlerde, borçlanma araçlarında ve çeşitli finansal kontratlarda Türk lirası kısa vadeli gösterge faiz oranı gereksinimini karşılamak üzere TLREF oluşturulmuştur. TLREF, 17 Haziran 2019 tarihinden itibaren BIST tarafından günlük olarak yayımlanmaktadır. Makul bir müddet içinde, TLREF ile ikame edilmek üzere TBB tarafından izlenmekte ve yayımlanmakta olan Türk Lirası Bankalararası Satış Oranı (TRLIBOR) ve Türk Lirası Bankalararası Alış Oranı (TRLIBID) uygulamasına ve yayımına son verilecektir. Bu kapsamda, değişken faizi temel alan finansal eserlerde TRLIBOR yerine TLREF kullanımı teşvik edilmektedir. Gerçekten Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çeşitli vadelerde TLREF’e endeksli menkul değerler ihraç edilmekte olup, Hazine ve Maliye Bakanlığı dünyada yeni kuşak bir gösterge faiz oranına dayalı ihraç gerçekleştiren birinci ülke hazinesi olmuştur.”
”TLREF, gerçek süreçlere dayalı bir gösterge faiz oranıdır”
Duyuruda, TLREF’in bankalar ve gerçek kesim firmaları için likit piyasa koşullarında belirlenmiş gerçek süreçlere dayalı bir gösterge faiz oranı olduğu bildirildi.
TLREF kullanımıyla uzun vadeli Türk lirası kredi kullanımına/kullandırımına imkan sağlanacağı aktarılan duyuruda, TLREF sayesinde gelişecek Türk lirası faiz swap piyasası ile tüketim ve yatırım süreçlerinin faiz dalgalanmalarından daha az etkilenmesinin sağlanması ve finansal eser çeşitliliğinin artırılması üzere konuların amaçlandığı kaydedildi.
Duyuruda, milletlerarası çalışma, düzenleme ve teklifleri kıymetlendirmek, TLREF oranının ve BIST TLREF Endeksi’nin hesaplanması ve yayımlanmasına yönelik faaliyetleri ve piyasadaki gelişmeleri izlemek, yeni muhtaçlık ve talepleri göz önünde bulundurarak kuralları belirlemek/değiştirmek, yurt içi ve yurt dışı kamuoyunu bilgilendirmek, kurumlar ortası uyumu sağlamak ve gösterge faiz oranı ıslahatına ait geçiş sürecinin sağlıklı bir yerde ilerleyebilmesi emeliyle TCMB başkanlığında Ocak 2020’de gerçekleştirilen toplantıda ”Ulusal Çalışma Komitesi” oluşturulmasına karar verildiği hatırlatıldı.
Ulusal Çalışma Komitesi’nde Hazine ve Maliye Bakanlığı, TCMB, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Borsa İstanbul, İstanbul Takas ve Saklama Bankası AŞ ile TRLIBOR iştirakçisi olan bankaların yer aldığı aktarılan duyuruda, ”Bilindiği üzere bankacılık bölümünün yurt dışından temin ettiği yabancı para (YP) finansman kaynakları ile türev mukaveleler ve münasebetiyle gerçek dala kullandırılan YP krediler büyük ekseriyetle LIBOR’a endekslidir.” denildi.
Duyuruda, Ulusal Çalışma Komitesi’nin yaptığı çalışmalara da yer verilerek, şu sözler kullanıldı:
”TLREF temelli değişken faiz altyapısı çalışmalarına ek olarak gösterge faiz oranı ıslahatı alanında yaşanan global gelişmeleri takip eder. Yurt dışı yerleşik bankalarca LIBOR ikamesi olarak kullanılacak risksiz faiz oranlarının ve bu oranlara eklenmesi mümkün marjların belirlenmesi ve açıklanması etaplarında kamuoyunu bilgilendirir. Yenilenecek kredi mukavelelerinin yeni gösterge faiz oranı temelinde teknik ve türel altyapısını geliştirme çalışmalarında bankacılık dalı ile eşgüdüm içinde çalışır. Bu çalışmalarla uzun vadeli YP kredi kullanmış gerçek kesim şirketlerinin geçiş sürecinde maruz kalabilecekleri finansal maliyet ve nakit akış risklerini asgariye indirmeyi maksatlar.”
Duyuruda, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve BDDK temsilcilerinin de iştirakiyle TCMB başkanlığında TLREF kullanımına ait gelişmelerin istişare edilmesini teminen 20 Temmuz’da Ulusal Çalışma Komitesi toplantısı yapıldığı aktarılarak, toplantıda, Ulusal Çalışma Komitesi’nin yaptığı çalışmalar, gösterge faiz oranı ıslahatı ve geçiş süreci, memleketler arası kuruluşların hazırlıkları ve ulusal geçiş süreci yol haritası hakkında değerlendirmelerde bulunulduğu bildirildi.
Bloomberg HT
