Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) güç ithalat ödemelerini gerçekleştiren BOTAŞ’a yaptığı Döviz satışları Aralık’ta rekor düşük düzeylere geriledi.
TCMB datalarına nazaran Aralık’ta BOTAŞ’a 70 milyon dolarlık satış yaptı. Bu sayı Aralık 2014’ten bu yana BOTAŞ’a yapılan döviz satışları içerisinde Temmuz 2020’deki düzeyle birlikte rekor düşük düzey olarak kaydedildi.
Datalara nazaran Aralık ayında BOTAŞ’a yapılan döviz satışlarının 5 yıllık ortalaması 565 milyon dolar civarında gerçekleşmişti. 2020 Aralık ayında gerçekleşen 70 milyon dolarlık satış ortalamanın epeyce altında gerçekleşmiş oldu.
Kasım ayında yapılan 97 milyon dolarlık satış da Kasım ortalamalarının altında kalmıştı. 2020’nin son iki ayında yapılan döviz satışı 167 milyon dolarla evvelki yılın 958 milyon dolar fiyatının çok altında kaldı.
Bloomberg’in haberine nazaran BOTAŞ döviz gereksinimi için spot piyasaya yöneldi.
“Aralık’ta BOTAŞ 850-950 milyon dolar ödedi”
Bloomberg HT’ye konuşan bölüm kaynakları, BOTAŞ’ın Aralık’ta 5-5,5 milyar metreküp doğalgaz ithalat ettiğini iddia etti. Bu devirde ortalama doğalgaz fiyatı 170-175 dolar olarak dikkate alındığında BOTAŞ’ın ödediği fiyat 850-950 milyon dolar civarında hesaplanıyor. Doğalgazın fiyatı, alındığı kaynak ve ülke ve mukaveleye nazaran değişiklik gösterebiliyor.
2014’den bu yana BOTAŞ’ın güçlü döviz talebinin spot piyasada baskı yaratmaması ve piyasadaki oynaklığı artırmaması için döviz muhtaçlığının büyük kısmı Merkez Bankası tarafından karşılanıyor. TCMB BOTAŞ’a 2014’ten bu yana toplamda 44,9 milyar dolarlık döviz satışı yaptı.
Para ve Kur Siyaseti Metni’nde sinyal verilmişti
BOTAŞ’a döviz satışlarının azaltılacağı TCMB Lideri Naci Ağbal’ın açıkladığı 2021 Para ve Kur Siyaseti metninde belirtilmişti. Metinde, “Enerji ithalatçısı kamu iktisadi teşebbüslerinin döviz muhtaçlığının gerekli görülen kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TCMB tarafından piyasa şartlarına nazaran direkt karşılanabilecektir. Bu kapsamda piyasa koşulları elverdiği sürece döviz satım meblağı kademeli olarak azaltılabilecektir.” sözleri kullanılmıştı.
Bunun yanında metinde döviz arzı oluşturma düzeneklerine da vurgu yapılmıştı. Metinde piyasa şartlarına bağlı olarak, BIST VİOP nezdindeki Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz süreçlerine devam edilebileceği tabir edilmişti.
TCMB, 31 Ağustos 2018 tarihinde başladığı BIST nezdinde faaliyet gösteren Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) TL uzlaşmalı vadeli döviz süreçlerine, piyasa şartlarına bağlı olarak 2020 yılında da devam etmişti. Bu kapsamda, 14 Aralık 2020 tarihi prestijiyle VİOP nezdindeki kısa konum meblağı 2 milyar dolar düzeyindeydi.
Bloomberg HT
