MEHMET FİLOĞLU
Altın ithalatına getirilen düzenleme sonrası, son iki ayda ticarette sert düşüş görüldü. Şubat sonunda ithal edilen altının niteliğinin belirlenmesi için standart dışı işlenmemiş değerli maden ithalinde gümrük yönetimlerine “ayar raporu” ibraz edilmesi mecburî hale getirildi. Bunun üzerine Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran toplam ithalat Mart’ta yüzde 59, Nisan’da yüzde 54 geriledi. Böylece 3 yıl sonra birinci sefer altında dış ticaret fazlası verildi.
Bekleme müddeti iş yapamaz hale getirdi
Bloomberg HT’ye konuşan kesim kaynakları düzenlemenin kendilerini iş yapamaz hale getirdiğini belirtti. Bilhassa ‘ayar raporu’nun yalnızca Darphane tarafından verilmesi bekleme müddetlerini 15 güne kadar çıkarıyor. Daha evvel 16 özel ayar konutu ile bu süreç tıpkı gün içinde yapılabiliyordu. Uzayan mühletler üreticilerin taşıma maliyetini artırıyor. Kelam konusu durum Türkiye’nin işlenmiş altın talebinin yurt dışından karşılanmasını riskini yükseltiyor.
Bakanlıklardan karışık sinyal geliyor
Kesim yetkilileri sorunun tahlili için Ankara’daki yetkililerle bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Lakin şimdiye kadar bir ilerleme sağlanamadı. Mevzuyla birden fazla bakanlığın ilgilenmesi tahlili zorlaştırıyor. Üreticiler 10 Haziran’da bir sefer daha Ankara’ya gidip meselelerini anlatacak.
Bloomberg HT’ye konuşan bir kaynak, “Altın ithalatınaa olumsuz yaklaşılıyor lakin biz standart dışı altını işleyip katma pahayla satıyoruz. Mevcut durum bunu imkansız hale getiriyor” dedi. Tıpkı kaynak, şimdiye kadarki görüşmelerde farklı bakanlıkların mevzuya farklı yaklaştığını, birtakım bürokratların altın ticaretini olağan bir mal ticareti olarak görmesinin görüşmeleri tıkadığını belirtti.
Kuyumculuk Dubai’ye kayıyor
Bir diğer kaynak, altın ithalatında yaşanan kasvetin kuyumculuk üretimini de olumsuz etkilediğini belirtti. Altın bulmanın zorlaşmasının, üretimin Türkiye’den Dubai’ye kaymasına yol açtığını söz eden kaynak, birçok atölyenin kapandığını aktardı. Bu mevzuda şimdiye kadar Ankara ile çok sayıda görüşme yapıldı. Dal temsilcilerinin Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile bu mevzuyu görüşeceği belirtiliyor.
3 yıl sonra dış ticaret fazlası verildi
Türkiye, Nisan’da 2018’in Ağustos ayından bu yana birinci defa altında dış ticaret fazlası verdi. TÜİK bilgilerine nazaran Nisan’da Türkiye’nin altın ihracatı Nisan’da yüzde 225 artarak 314 milyon dolara yükseldi. İthalat ise yüzde 54 azalarak 300 milyon dolara indi. Böylece 14 milyon dolar ile sonlu da olsa dış ticaret fazlası verildi. Türkiye 2020’de 22,4 milyar dolar ile altında rekor dış ticaret açığı vermişti. Geçen yıl gerçekleşen 37,3 milyar dolarlık cari açığın yüzde 60’ı altın kaynaklı olmuştu.
Bloomberg HT
