ABD Lideri Joe Biden’ın 1,9 trilyon dolarlık Kovid-19 mali teşvik paketi, çarşamba günü Temsilciler Meclisi’nden 220’ye 211 oyla geçerek ABD Kongresi’ndeki seyahatini tamamlamış oldu.
Yeni lider için paketin ABD Kongresi’nden geçmesi büyük bir siyasi zafer olarak görülürken birçok Amerikalı 1.400 dolarlık yardım çekine yakında kavuşmuş olacak.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ise yaptığı bir açıklamada, “Önümüzde hala zorelu aylar bulunuyor lakin bu paket çabucak önümüzde duran krizi aşmamızda yardımcı olacaktır ve daha iyi bir Kovid-19 sonrası geleceği inşa etmemizi sağlayacaktır” dedi.
Biden’ın paketi cuma günü imzalaması bekleniyor.
Paketteki ana unsurlar ise şöyle:
Teşvik ödemeleri
Yeni mali teşvik paketi ile kriterlere uyan bireylere 1.400 dolar ödenecek. Yıllık geliri 75 bin dolara kadar olan bekarlar tam ödeme alırken, yıllık geliri 150 bin dolara kadar olan çiftler de kişi başı 1.400 dolar alabilecek. Hanehalkına mensup çocuklar ve yetişkinler de teşvik ödemelerinden faydalanabilecek.
Aşılama ve test
Mali teşvik paketi, virüsün yayılmasını durdurmak maksadıyla aşılama ve test programı için 160 milyar dolarlık bir ödeme öngörüyor. Bu ödemeyle, fiyatsız aşı sağlayacak bir ulusal aşılama programının da yaratılması planlanıyor.
Eyalet takviyeleri
Eyalet ve lokal hükümetlere yönelik dayanaklar, pakette en kıymetli ögelerden biri olarak öne çıktı. Senato’daki Demokratlar eyaletler ve lokal hükümetler için 350 milyar dolarlık devlet takviyesini kapsam içine alıyordu. Aylar boyunca Demokratlar salgın mühletince daha düşük vergi gelirleri ve yüksek maliyetlerle karşı karşıya kalan eyaletler ve mahallî hükümetler için daha fazla kaynak ayrılması için baskı yapmıştı. Eyalet ve kent idareleri, bozulan mali yapıları hasebiyle sıhhat, güvenlik ve eğitim programlarında kapsamlı kesintlere gidebilecekleri ihtarında bulunmuştu.
Cumhuriyetçiler kanadında mahallî hükümetler için daha fazla mali kaynak ayrılması fikri reaksiyonla karşılanıyordu. Cumhuriyetçiler bu kaynakların berbat yönetilen bütçeler açısından bir kurtarma olabileceğine dikkat çekiyordu. Senatoda ele alınan pakette kritik altyapılar için 10 milyar dolar, kırsal bölgedeki sıhhat kuruluşları için de 8,5 milyar dolarlık bir hisse öngörüldü.
İşsizlik sigortası
Pakette, 2021 Mart ayı sonunda bitmesi beklenen ilave işsizlik takviyelerinin uzatılması da öngörülmüştü. Tasarı, işsizlik yardımının haftalık 400 dolar olarak ödenmesini ve Ağustos sonuna kadar uzatılmasını içeriyordu. Pakette birebir vakitte, kendi işinde çalışan ve kısa vadeli işlerde istihdam edilenlerin de kapsam altına alınması öngörülmüştü.
Görüşmeler sonunda Senato’dan geçen karara nazaran, işsizlik yardımı haftalık 300 dolar olarak belirlendi ve ödemeler Eylül ayına kadar uzatıldı.
Sıhhat sigortaları
Pakete en son eklenen düzenlemelerden biri de, işine son verilen şahısların devam eden sıhhat sigortası harcamalarının tamamının karşılanmasıydı. Paketin Temsilciler Meclisi’nde ele alınan versiyonu kapsama giren şahısların primlerinin yüzde 85’inin karşılanmasını öngörüyordu.
Pakette 500 çalışandan daha az çalışanı olan işletmeler için hastalık vaktinde oluşan ziyanları karşılamak için haftalık 1.400 dolarlık dayanak ve vergi indirimleri de yer alıyor.
Vergi indirimleri ve çocuk dayanağı
Biden’ın takviye paketinde, 2021 için düşük ve orta gelir kümesindeki hanelere yönelik vergi indirimlerinin genişletilmesi de öngörülmüştü. Bunun yanında 17 yaş ve altı çocuklar için çocuk vergi indiriminin 2 bin dolardan 3 bin dolara çıkarılması düzenlendi. 6 yaşın altındaki çocuklar için indirimler ise, 3 bin 600 dolar olarak gerçekleşecek. Vergi indirimlerinin Temmuz’dan itibaren geçerli olması planlanıyordu.
Okullar ve yüksek öğretim kurumları
Pakette okulların açık kalmasını sağlamak gayesiyle 170 milyar dolarlık kaynak ayırmıştı. Bunun yanında birinci ve orta öğretim okulları için de 130 milyar dolarlık dayanak öngörülüyordu. Paket tıpkı vakitte, yüksek öğretim kurumlarına da direkt 40 milyar dolarlık yardım planını içeriyordu.
Kira dayanağı
Pakette en çok tartışılan mevzuların başında kira takviyesi geliyordu. Buna nazaran paket, kirasını ödeyemeyenlere yönelik icra ve çıkarma yasağının Eylül’e kadar uzatılması öngörülüyor. Bunun yanında, düşük gelirli hane halkları için kiralarının ve konut kredilerinin ödenebilmesi gayesiyle 45 milyar dolarlık bir bütçe planlandı. Evsizlik meselesine yönelik olarak eyaletlere 5 milyar dolarlık dayanak de ayrıldı.
Havalimanları ve havayolu şirketleri
Pakette belirlenen şartları karşılayan havayolu şirketlerine 14 milyar dolar, havayolu tedarikçilerine 1 milyar dolar, havalimanları için de 8 milyar dolar ayrıldı.
Küçük işletmeler
Pakette, kısıtlamalardan etkilenen restoranlar için 25 milyar dolarlık dayanak öngörülürken, yer işletmecileri için de 1,25 milyar dolarlık bütçe ayrıldı. Pakette ayrıyeten, gayeli Ekonomik Harika Durum kredileri için 15 milyar dolar, Maaş Muhafaza Programı için de 7,25 milyar dolarlık ödeme öngörüldü.
Bloomberg HT
