SEFER YÜKSEL
Yatırımcıların ve şirketlerin geçen yıl ivmelenen Borsa ilgisi bu yıl da tam gaz sürüyor. Geçen yıl gerçekleştirilen halka arzlara yatırımcılardan gelen yüksek talebin tesiriyle, bugünlerde bir çok firmanın Sermaye Piyasası Heyeti’ne (SPK) halka arz başvurusu yaptığı, hatta bu manada SPK’nın kapısında adeta bir kuyruk oluştuğu belirtiliyor.
2021 yılında şu ana kadar 1 şirketin halka arzı sonuçlanıp, 1 şirketin de talep toplama süreci tamamlansa da, bu yıl 100’e yakın şirketin halka arz hazırlığı yaptığı, 35 şirketin ise SPK ve Borsa İstanbul’a başvurduğu gelen bilgiler ortasında. Kesim uzmanlarına nazaran, global şartlarda fevkalâde bir durum yaşanmaz ise 2021, sermaye piyasaları açısından halka arzların damga vuracağı bir yıl olacak. Türkiye’de uzun yıllar 1 milyon civarında kalan yerli yatırımcı sayısının 2 milyon 156 bine yükseldiği bu periyotta, oluşan bu halka arz ikliminde sermaye piyasalarının orta ve uzun vadede ziyan görmemesi ismine başta SPK ve aracı kuruluşlar olmak üzere yatırımcılara ve halka açılan şirketlere de kıymetli misyonlar düşüyor.
“Halka arz için tüm şartlar uygun”
Geçen yıl gerçekleştirilen halka arzlara yatırımcılardan gelen yüksek talebin tesiriyle, bugünlerde çok sayıda şirketin halka arz hazırlığı yaptığını belirten Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Lideri Tevfik Eraslan, piyasa, yatırımcılar ve şirketler açısından bakıldığında halka arz için tüm şartların uygun olduğunun altını çizdi. Bloomberg HT’ye konuşan Eraslan, oluşan bu halka arz ikliminde şirketlerin, aracı kurumların ve yatırımcıların üzerlerine düşen vazifeleri yapacağını ve bu süreçten Türkiye sermaye piyasalarının yararlı çıkacağını söyledi.
Eraslan, aracı kurumların halka arzına aracılık edecekleri şirketler konusunda son derece seçici ve titiz davrandığının altını çizerek, hisseleri halka arz edilecek şirketlerin de halka arz öncesinde yeni hisse sahiplerinin menfaatlerini koruyacak formda kurumsal seviyede organizasyonel yapılanmayı oluşturması gerektiğini vurguladı.
Yatırımcıların da halka arz metoduyla hisse sahibi olmanın bir şirkete ortak olmak manasına geldiğinin şuuruyla yatırım yapmaları gerektiğini kaydeden Eraslan, piyasalara yeni katılan yatırımcıları çok önemsediklerini söyledi.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Lideri Tevfik Eraslan
“Pazarda meyve seçerken gösterdikleri hassasiyeti yatırım yaparken göstermiyorlar”
Yatırımcıların korunması ve bilgilendirilmesinin her zamankinden daha fazla değer taşıdığının altını çizen Eraslan, “Sermaye piyasası araçları, para piyasası enstrümanlarıyla kıyaslandığında riskin daha yüksek olabildiği araçlardır. Bu manada sermaye piyasasına bilhassa de hisse piyasasına yatırım yapan yatırımcıların daha fazla riskle karşı karşıya olduklarını göz arkası etmemeleri lazım. Borsada getiri olduğu üzere kayıpların da olduğu iyi bilinmeli. Lakin borsa, riskli olsa da uzun vadede yüksek getiri potansiyeli sunan çok iyi bir yatırım alanıdır. Yatırımcıların, sermaye piyasalarının; bilmeden, anlamadan, tüyo ve söylentilerle girilip kısa vadede para kazanılacak, varlıklı olunacak, sonraki gün çıkılacak yatırım alanları olmadığını unutmamaları lazım. Bir mesken, bir otomobil, hatta ayakkabı, kıyafet alırken her birimiz, uygun ve yanlışsız karar verebilmek için fiyat ve kalite araştırması dahil ne kadar ihtimamlı bir süreç yönetiyoruz. Bazen yatırımcıların, pazarda meyve seçerken gösterdiği hassasiyeti dahi yatırım yaparken göstermediklerini, bir duyumla ya da bir tüyo ile hiç sorgulamadan, lisanslı danışmanlardan takviye almadan yatırım yaptıklarını üzülerek duyuyoruz. Tekrar vurgulamak isterim ki; sermaye piyasası bir oyun yeri değil, orta uzun vadeli bir yatırım yeridir” diye konuştu.
Yatırımcılar yatırım yaparken nelere dikkat etmeli?
Eraslan, yatırımcıların yatırım yaparken dikkat etmelileri gereken mevzuları ise şöyle sıraladı:
-Getiri beklentinize, risk toleransınıza ve yatırım vadenize uygun olan yatırım araçlarını tercih edin
-Sermaye piyasalarında tecrübeniz yok ise yatırım fonları aracılığıyla yatırım yapın
-Yatırım yaparken SPK yatırım danışmanlığı yetki dokümanı olan yatırım kuruluşlarında çalışan lisanslı uzmanlardan tavsiye alın
-Yatırım kararlarınızı eş, dost ve toplumsal medya tavsiyesi ile yapmayın
-Birikimlerinizi risk ve getiri beklentilerinize uygun yatırım araçlarından oluşan bir sepete yatırın. Tek bir yatırım aracına yatırım yapmayın
-Hisse yatırımı yapmak bir şirkete ortak olmaktır. Bu nedenle yatırım yaptığınız şirketin, faaliyet konusu, yöneticileri, sermayesi, gelirleri, masrafları, borç ölçüsü, karı, büyüme oranı, rakipleri hususlarında kesinlikle bilgi sahibi olun
“Halka arz edilen şirketlerin çoğunluğu küçük”
Bloomberg HT’ye konuşan Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) İdare Heyeti Lideri Attila Köksal ise son devirde herkesin oluşan bu halka arz furyasına katılmak istediğini belirterek, bunun nedenin de halka arz endeksindeki hareket olduğunu söyledi.
Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) İdare Şurası Lideri Attila Köksal
Halka arz edilen şirketlerin birçoklarının küçük şirketler olduğunu ve bunların paylarının yerli yatırımcılar tarafından alındığına dikkat çeken Köksal, “Halka açıldıktan sonra şirket paylarına bakıyorsunuz, birinci gün tavan, ikinci gün tavan, yedinci gün tavan. Hiç bir işveren halka arzda şirket paylarını yüzde 50 iskonto ile satmaz. Evet, şirketler halka açılırken muhakkak bir iskonto ile açılıyor. Halka arzdan alım yapanlar genelde yararlı çıkarlar. 2020 yılının sonunda ve 2021 başındaki halka arzlara bakıyorum. Paylar fevkalade bir prim yapmaya başlıyor. Bir şirket halka arzdan çabucak sonra bu fiyatlara geliyorsa bir gariplik var. Birtakım paylar 10 kat artmış. Bilançolarına bakıyorsunuz tıpkı performans yok. Bilançosuna baktığınızda azamî 5 milyon dolar paha biçeceğiniz şirket 150 milyon dolara gelmiş. Yatırımcılar burada dikkatli olmalı” diye konuştu.
Sermaye piyasalarına olan bu ilginin iyi kıymetlendirilmesi gerektiğini ve kişisel yatırımcıları bilinçlendirmek ve korumak gerektiğini tabir eden Köksal, “Aksi takdirde 2001 sonrasında olduğu üzere yine uzun müddet pay senedi piyasasına küskün bir yatırımcı kitlesi oluşur” dedi.
Bloomberg HT
