Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu (TAMPF) Lideri ve Koçtaş Idare Konseyi Üyesi Alp Lider Özpamukçu, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisinin AVM’lere ağır bir darbe vurduğunu belirterek, “Çin, AVM’leri yine açtığında müşterilerinin yüzde 70’ini kaybederek başlamıştı. Türkiye de birebir süreci yaşadı. Temmuz ayına geldik, gerçek manada açılış haziran sayılır. Haziran başından temmuz sonuna kadar geldiğimiz periyotta hala yüzde 55’ler tahminen biraz da yüzde 60’a gerçek giden müşteri sayıları var.” dedi.
Özpamukçu, Koçtaş’ın Linkedin sayfasında yapılan canlı yayında, Kovid-19 salgını ve yine şekillenen perakende kesimini kıymetlendirdi.
Türkiye’de AVM’lerin toplam ticaret içinde yüzde 7’lik bir büyüklük oluşturduğunu tabir eden Özpamukçu, AVM’lerin organize ticaret içerisindeki hissesinin ise çok daha yüksek olduğunu söyledi.
Pandemi sürecinde AVM’lerin büyük kayıplar yaşadığını anlatan Özpamukçu, nisan ve mayıs ayı boyunca AVM’ler üzerinden pandemi tartışmalarının yapıldığını, bunların da vatandaşta baş karışıklığına yol açtığını, halbuki AVM’lerin hijyen konusunda aldıkları tedbirlerle çok inançlı alışveriş noktaları haline geldiğini belirtti.
Özpamukçu, AVM’lerde iyi lokasyonlarda olanların bir kesim daha iyi müşteri sayılarına yaklaştıklarını, lakin her halukarda önemli bir trafik kaybı yaşandığını belirterek, “Trafik kaybı ciro kaybı demek. O yüzden perakendecilerin de AVM mağazalarında cadde mağazalarına nazaran daha fazla zorlandıklarını tespit ediyoruz.” diye konuştu.
– “AVM’ler önümüzdeki periyotta de işlevlerini sürdürüyor olacaktır”
AVM yatırımcıları ve başka tüm paydaşlarla bir arada ağır bir toplantı trafiği gerçekleştirdiklerini aktaran Özpamukçu, Türkiye’deki AVM’lerin perakendecilere Avrupa’daki AVM’lere kıyasla daha fazla dayanak olduğunu söyledi.
Özpamukçu, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ülkemize yıllar içinde 50 milyar dolarlık yatırım yapıldı AVM’lerle birlikte. Şu anda yaklaşık 15 milyar dolarlık bir kredi borcuyla karşı karşıyalar ve bunlar yabancı para cinsinden. O bakımdan burada bankalara da devlete de birtakım işler düşüyor. Perakendeciye de birtakım işler düşüyor. Burada memlekete yapılmış kıymetli yatırımlardan da bahsediyoruz.
Amerika’daki örnekler çok konuşulur kapanıyor, ediyor diye… Kentlerde kâfi sayıda meydan bulunmayışı sebebiyle Türkiye’de AVM’ler açıkçası bir meydan fonksiyonu görüyor ve buralar toplumsallaşma alanları. O bakımdan AVM’ler hayatımızda devam edecek fakat kesinlikle ve kesinlikle perakendeciyle kol kola bu indirimlere devam ederek, AVM ve perakendeci bazında iyileştirmeler yaparak bu süreci geçmek gerekiyor.
Şu anda AVM’ler hijyen açısından en inançlı alışveriş alanları. Hala sürecin ortalarındayız, o takviyelerin devam etmesi gerektiği çok açık. AVM’ler önümüzdeki periyotta de işlevlerini sürdürüyor olacaktır.”
Önümüzdeki yıllarda çok fazla yeni AVM yatırımı beklemediklerini tabir eden Özpamukçu, cadde mağazacılığın değerini artırabileceğini kaydetti.
Koçtaş’ın perakendenin geleceği hakkında düzenlediği çok paydaşlı çalıştayların tüm bölüm için yol gösterici olduğunu aktaran Özpamukçu, perakendenin tüm ekonomiyi etkilediğini hatırlattı.
– “Birçok değişik senaryo oluşturduk ve bunlara nazaran yeni çalışma düzenlerimizi kurguladık”
Koçtaş Genel Müdürü Ihtilal Kılıçoğlu da yeni normali kendi normalleri olarak benimsediklerini tabir ederek, müşterilerini ve çalışanlarını merkeze koyarak çalışmaya devam ettiklerini söyledi.
Mağazaları pandemi nedeniyle mart sonundan itibaren kapattıklarını aktaran Kılıçoğlu, “Nisan ayında tüm arkadaşlarımızın, paydaşlarımızın iştirakiyle bir çalıştay yaptık. Birtakım varsayımlarda bulunduk. Yatırımların hangilerini önceliklendireceğimiz, hangilerini hızlandırmamız ve hangilerini de bırakmamız gerektiği hakkında görüştük… Birçok değişik senaryo oluşturduk ve bunlara nazaran yeni çalışma düzenlerimizi kurguladık.” diye konuştu.
Perakendecilerin mağaza kapatma kadar berbat bir durumla karşılaşmadığını tabir eden Kılıçoğlu, bu periyotta dahi ustalarla irtibatı güçlü tuttuklarını ve tedarikçilerine ödemeleri aksatmadıklarını kaydetti.
Pandemi periyodunda devletin verdiği teşvikleri çok değerli bulduğunu anlatan Kılıçoğlu, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kısa çalışma ödenekleri bu devirde istihdamın kırılmaması ismine bilhassa perakende dalı üzere istihdam ağır çalışan bir bölüm için değerli bir can suyu oldu. Tıpkı vakitte kredi oranlarının düşmesinin ve makroekonomik göstergelerde tüketiciye yönelik verilen teşviklerin kesime kıymetli katkılar sağladığını düşünüyorum. Umut ediyorum ki, pandemi müddetince bu teşvikler devam eder. Bölümdeki işletme sermayesi çok değerli, krediyle dönen bir dal perakende… Bu manada kredi faiz oranları düşse bile masrafların artması nedeniyle kesim kesinlikle olumsuz etkileniyor. Bu manada devletin ve alışveriş merkezlerinin yapan tutumları çok kıymetli.”
– “Mağazalarımızın müşteri memnuniyeti ve satış manasında iyi gittiğini görüyoruz”
Kılıçoğlu, pandeminin başlamasıyla mağaza renovasyonlarından mümkün olanların yapılması konusunda istişarelerde bulunduklarını tabir ederek, tüm önlemleri alarak Trabzon mağazasını yenilediklerini ve Eskişehir mağazasını da pozisyonunu değiştirdiklerini söyledi.
Dijital yatırımlara öncelik vermeyi son 4-5 yıldır sürdürdüklerini anlatan Kılıçoğlu, Koçtaş’ların mahalleli formatı olarak hizmete sunulan Koçtaş Fix’lerin açılışlarını sürdüreceklerini kaydetti.
Kılıçoğlu, şöyle devam etti:
“Ayda 5-6 Koçtaş Fix açıyoruz. Burada da hem Türkiye’deki yatırımcılardan çok talep görüyoruz; hem de müşterilerden çok olumlu geri dönüşler alıyoruz. Bilhassa müşterilerimizin ‘İlçemizde Fix’i görmek istiyoruz’ davetlerini duymak bizi çok memnun ediyor açıkçası. Açmış olduğumuz mağazalarımızın da müşteri memnuniyeti ve satış manasında iyi gittiğini görüyoruz.
Daima çalışmalarımız ve araştırmalarımız devam ediyor. Müşterilerimizin şu şiddetli devirde gereksinimlerini uygun fiyatla alabilmeleri bizim için çok değer arz ediyor. O nedenle kaliteden ödün vermeden, daha uygun fiyata nasıl yeni eserler bulabiliriz diye satın alma gruplarımız çok önemli araştırmalar yapıyor.
Bilhassa bu periyotta datalar bize gösterdi ki, müşterilerimiz konutlarında kaldıkları periyotta meskenlerini yenilemeye yöneldiler. Biz de hem Koçtaş Fix’lerle hem de büyük Koçtaş mağazalarımızla hem de dijital kanallarımızla birlikte müşterilerimizin en iyi markalara en uygun fiyatlarla ulaşabilmelerini sağlamaya çalışıyoruz.”
AA
Bloomberg HT