Dünya Bankası, şimdiki ekonomik gelişmelerin değerlendirildiği ve Türkiye’deki ekonomik beklentilere ait tahlillerinin sunulduğu Türkiye Ekonomik İzleme Raporu’nun (TEM) son sayısını bugün yayımladı.
Rapora nazaran, başlangıçtaki ani yükselişe karşın, Türkiye’nin COVID-19 virüsünün yayılımını denetim altına aldığının altı çiziliyor. Fakat bu hassas eğilimin sürdürülebilmesi için ihtiyatlı tavrı sürdürmek gerekiyor. Bu sıhhat krizinin ekonomik tesirleri hayli önemli boyutlara ulaşmış bulunmakta olup; Türkiye’nin 2018-2019 devrinde yaşadığı ekonomik yavaşlama sonrasındaki kademeli toparlanmayı rayından çıkardığı görülmektedir. Global büyümedeki yavaşlama sonucunda Türkiye’nin ihracat mallarına ve hizmetlerine olan dış talebin azalması ile birlikte cari hesaplardaki dengesizlikler tekrar ortaya çıkmıştır. Ayrıyeten, finansal sermayenin global seviyede inançlı limanlara akması ve Merkez Bankası rezervlerinde yaşanan sert düşüş, dış finansman ve piyasa baskılarını arttırmıştır. Dış baskılar ve yurt içinde COVID-19 salgınını denetim altına almaya yönelik uygulanan tedbirler Nisan-Mayıs aylarında yurtiçi üretimin ani bir halde durmasına yol açmıştır. Bu ekonomik tesirler, istihdamın ve işgücüne iştirakin düşmesi ile birlikte pandemi öncesinde esasen var olan işgücü piyasası zorluklarını daha da ağırlaştırmıştır. COVID-19 salgınının yol açtığı şokun tesiri 3,3 milyon kişiyi yoksulluğa sürükleyebilir. Fakat, bu insanların dörtte üçü, Türk yetkililerin pandeminin birinci andaki tesirlerine karşı uygulamaya konulan gayeli toplumsal dayanak programlarının genişletilmesi yoluyla yoksulluğa düşmekten kurtarılabilir.
Dünya Bankası Türkiye Ülke Yöneticisi Auguste Kouame mevzu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada şunları vurguladı: “Pandemiye karşı uygulanan süratli ve kapsamlı siyaset müdahalesi salgının en makus tesirlerinin hafifletilmesine yardımcı olmuştur ve virüsün denetim altında tutulacağı ve siyaset tedbirlerinin pandeminin nasıl evrileceğine ve ulusal ve global iktisatta yaşanacak gelişmelere nazaran uyarlanacağı varsayımıyla daha erken bir toparlanmanın yerini hazırlamıştır.”
Türkiye, global iktisatların birçok üzere 2020 yılında şiddetli bir süreçten geçiyor. Türkiye iktisadının bu yıl yüzde 3,8 oranında daralacağı öngörülüyor ve 2021 yılında nasıl bir toparlanma yaşanacağı ise belirsizliğini koruyor. COVID-19 salgınını denetim altında tutma ve ihtiyatlı tavrı sürdürme gereksinimi tüketimi dizginlerken, şirketlerin borç yükü yatırımları baskılayacak ve zayıf dış talebin ihracatı yavaşlatacağı beklenmektedir. Yatımlardaki ve işgücüne iştirakteki düşüşün, Türkiye’nin ve başka yükselen iktisatların verimlilikte ve potansiyel ulusal gelirde yaşadığı düşüşü daha da ağırlaştırması bekleniyor.
Raporda geleceğe dönük olarak ekonomik dengesizlikleri denetim altına almaya, insanları sıhhat ve iktisadi olarak muhafazaya ve finansal dalın istikrarını desteklemeye yönelik siyaset öncelikleri tartışılmaktadır.
Dünya Bankası Türkiye Ofisinde Program Önderi olarak misyon yapmakta olan ve raporun grup başkanı Habib Rab bahis ile ilgili olarak “Tesirli bir para ve mali siyaset bileşimi, çıpalanmış ekonomik beklentiler ve dış şoklara karşı güçlendirilmiş tamponlar sürdürülebilir ve sağlam bir toparlanmaya yardımcı olacaktır” dedi.
Bloomberg HT
